Raki i czekan - jak wybrać raki i czekan?
Raki i czekan to podstawa ekwipunku do zimowej wspinaczki górskiej i zdobywania pokrytych śniegiem szczytów. Okażą się one niezastąpione nie tylko w wysokich Alpach, ale również w polskich Tatrach.
Polecamy: Jak wybrać buty do wspinaczki?
Turystyka górska i wspinaczkowa cieszy się niezmiennym powodzeniem na całym świecie. Do tej aktywnej formy spędzania wolnego czasu zachęca nas możliwość obcowania z przyrodą, fantastycznymi krajobrazami. Jest ona także okazją, by pokonać swoje słabości. Każda wyprawa w wysokie góry powinna być jednak poprzedzona zakupem odpowiedniego sprzętu, zapewniającego zwiększone bezpieczeństwo oraz komfort. Jednymi z podstawowych elementów ekwipunku, które muszą znaleźć się w posiadaniu wspinacza, są czekan i raki.
Czym są raki?
Raków używa się w różnej formie od wielu dziesięcioleci, przez ten czas wykorzystywane przy ich budowie materiały oraz konstrukcja zmieniły się wielokrotnie, ale wciąż pozostają one niezastąpionym towarzyszem górskich wypraw. Raki są specjalną przystawką, którą zakładamy na podeszwę buta.
Ma ona od kilku do kilkunastu metalowych kolców, które podczas chodzenia wbijają się w podłoże, zapewniając dodatkowe wsparcie dla nogi, zapobiegając ewentualnym poślizgom oraz upadkom. W zależności od rodzaju nadają się one do użytku na sypkim, kamienistym gruncie, śniegu lub mocnym lodzie.
Jakie raki kupić?
W sklepach znajdziemy szeroki wybór raków przeznaczonych do wykonywania wielu konkretnych zadań. Wybór odpowiedniego modelu zależy więc wprost od naszego doświadczenia oraz partii gór czy terenu, w jakim mamy zamiar się przemieszczać.
Raki podzielimy na kilka kategorii ze względu na ich budowę oraz zastosowanie. Najważniejszą jest ich sztywność, która wpływa na wygodę przemieszczania. Raki półsztywne przeznaczone są do użytku z butami trekkingowymi i są najczęściej wybierane przez miłośników górskich wspinaczek. Za sprawą elastycznej konstrukcji pozwalają na długie wędrówki oraz spacery po zboczach pokrytych lodem lub śniegiem.
Raki sztywne zakładamy z kolei na specjalistyczne buty górskie o twardej budowie. Ich konstrukcja zapewnia stabilną podstawę stopy w nawet najbardziej niebezpiecznych warunkach. Świetnie sprawdzają się na lodowcach oraz bardzo stromych zboczach. Raki sztywne występują w dwóch wariantach, z łącznikiem lub na kompletnie sztywnej platformie. Pierwszy z nich zapewnia nieco większą elastyczność stopie, drugi największą możliwą przyczepność.
Możemy tutaj wyróżnić jeszcze także tzw. raczki górskie. Posiadają one w pełni elastyczną konstrukcję z niewielkimi kolcami i naciąga się je bezpośrednio na dowolne buty, zabezpieczając przed ześlizgnięciem za pomocą pasków i zapięć. Po ten tani i lekki produkt sięgają zazwyczaj turyści-amatorzy, którzy nie zbaczają ze spacerowych szlaków.
Raki wykonane są zazwyczaj ze stopów stali lub aluminium. Ten pierwszy materiał odznacza się dużą wytrzymałością na uszkodzenia i zużycie, przez co idealnie sprawdzi się w trudnym terenie. Raki aluminiowe, z racji mniejszej wagi oraz odporności, nadają się do mniej wymagających zadań, ich kolce mogą bowiem czasami wyginać się w spotkaniu z twardą skałą lub lodem.
Co to jest czekan?
Czekan doskonale uzupełnia raki i podobnie jak one, ułatwia wspinaczki w najtrudniejszych warunkach terenowych i pogodowych. Narzędzie to na pierwszy rzut oka przypomina górniczy kilof. Zbudowane jest ze styliska zakończonego z jednej strony metalowym ostrzem, a z drugiej spiczastym grotem. Czekanu używamy do podpierania się podczas wspinaczki po stromych zboczach.
Wbijając grot w ziemię lub ostrze w twardą i zmrożoną powierzchnię, otrzymujemy dodatkowe wsparcie, dzięki któremu zachowujemy równowagę na nierównych zboczach i ścieżkach. Czekan jest też niezbędny podczas pokonywania pionowych ścian lodowych i skalnych, wówczas korzystamy z dwóch sztuk tego narzędzia, które wbijamy na przemian lewą i prawą ręką, powoli wspinając się do góry.
Jak wybieramy czekan?
Tak jak w przypadku raków, rodzaj wybranego przez nas czekana zależy wprost od zadania, do jakiego ma być przeznaczony. Ogólnie narzędzia te możemy podzielić na dwie osobne grupy – czekany turystyczne i wspinaczkowe.
Czekany turystyczne przeznaczone są dla amatorów górskich wycieczek oraz turystów, dzięki czemu świetnie sprawdzają się np. w wyższych partiach Tatr. Ich stylisko jest proste i dość długie. Czasami do grotu u podstawy czekanu można doczepić łopatę do śniegu, która jest niezastąpiona w wielu sytuacjach awaryjnych.
Czekany wspinaczkowe, jak wskazuje na to ich nazwa, przeznaczone są dla doświadczonych alpinistów oraz osób zdobywających lodowce i trudno dostępne górskie szczyty. W większości osiągają one standardową długość około 50 centymetrów. Konstrukcja styliska jest tutaj w różnym stopniu zakrzywiona, co ułatwia operowanie narzędziem w trudnych warunkach. Niektóre modele czekanów posiadają wymienne ostrza, pozwalając wspinaczowi na dostosowanie sprzętu do napotkanego rodzaju powierzchni.
Warto wspomnieć o materiałach, z których wykonane są styliska czekanów. Mają one bowiem duży wpływ na ciężar narzędzia, a przez to wygodę jego użytkowania. Najlżejsze, a zarazem najdroższe modele wykonane zostały z bardzo wytrzymałego włókna węglowego. Tańsze wersje mogą być zrobione z aluminium lub stali.
Autor: Michał Kułakowski
Przeczytaj również:
Co się przydaje na biwaku? Lista potrzebnych rzeczy
2024-04-17
Jaki bagażnik rowerowy na hak? Przepisy drogowe
2024-04-08
Prezent dla podróżnika. Pomysł na podarunek dla osoby lubiącej podróże
2023-11-20
Co na prezent dla miłośnika gór?
2023-10-07
Bieganie – co daje codzienne bieganie?
2023-05-30
Jak dobrać rower do wzrostu?
2023-05-16
Kije do golfa - rodzaje. Jakie kije golfowe wybrać?
2023-04-06
Jak zmienić oponę w rowerze?
2023-03-21
Gaz pieprzowy na niedźwiedzie. Co to jest i czy można go używać?
2023-03-15