Uprząż wspinaczkowa – jaką uprząż wspinaczkową kupić?

Wraz z nabywaniem doświadczenia na skałkach wspinaczkowych, wypożyczanie sprzętu stanie się coraz mniej rentowne. To doskonały moment, by zastanowić się nad zakupem własnej uprzęży wspinaczkowej. Jaką uprząż wspinaczkową kupić?

Uprząż wspinaczkowa – kiedy jest potrzebna?

Z czego składa się uprząż do wspinaczki? Budowa uprzęży wspinaczkowej

• Pas biodrowy – główną konstrukcję pasa stanowi najczęściej wytrzymała nylonowa taśma. Dla podniesienia komfortu pokryty jest miękką wyściółką.
• Pętle udowe – dodatkowymi punktami utrzymującymi ciało są pętle udowe. Wykonane są podobnie do pasa biodrowego – z taśmy i miękkiej wyściółki. Szerokość pasów i pętli uzależniona jest m.in. od tego, jak długo zamierzasz przebywać w uprzęży.
• Taśmy stabilizujące pętle udowe – elastyczne taśmy utrzymujące pasy na właściwym miejscu.
• Łącznik – najważniejszy element uprzęży wspinaczkowej. Łączy nie tylko taśmy udowe z pasem biodrowym, ale też całą uprząż liną, przyrządem asekuracyjnym lub lonżą do via ferraty. Wykonany jest z bardzo wytrzymałych materiałów, odpornych na przetarcie.
• Klamry regulacyjne – niezbędne do poprawnego dopasowania uprzęży. W nowszych modelach stosowane są klamry blokujące się samoczynnie po dociągnięciu pasków.
• Pętle sprzętowe – nazywane powszechnie szpejarkami. To niewielkie pętle wszyte do pasa, na których można przechowywać niezbędne do wspinaczki akcesoria, np. karabinki i ekspresy. Jeśli zamierzasz korzystać z uprzęży na ściance wspinaczkowej lub via ferracie, nie potrzebujesz wielu szpejarek.

Jaką uprząż wspinaczkową wybrać?

Typ uprzęży wspinaczkowej należy dobrać do rodzaju aktywności, jaką planujesz uprawiać. Na prostych trasach jednowyciągowych, ściankach wspinaczkowych czy rekreacyjnych via ferratach wystarczy lekka uprzęż sportowa. Ma prostą i minimalistyczną konstrukcję, która pozwoli na komfortowe wspinanie latem. Jeśli jednak planujesz wyprawę na wyższe ściany i wielowyciągowe trasy, warto sięgnąć po bardziej rozbudowany model. Szersze taśmy nie będą się wrzynać podczas długich wspinaczek, a szeroka regulacja pozwoli na wspinaczkę także w zimowym kostiumie.

Rodzaje uprzęży wspinaczkowych

By odpowiedzieć sobie na pytanie dotyczące tego, jaką uprząż wspinaczkową kupić, na samym początku musimy wyróżnić kilka jej rodzajów. Każda uprząż jest dedykowana innym warunkom i odmiennemu zastosowaniu. Najważniejsze jest więc, by nową uprząż wspinaczkową dobrać precyzyjnie do rodzaju aktywności, jaką będziemy realizować. Jakie rodzaje uprzęży wyróżnimy? Najważniejsze to:

• Uprząż sportowa – idealna uprząż do wspinania się na sztucznych skałkach oraz ścianach. W tego typu aktywnościach najważniejszym parametrem determinującym zakup dobrej uprzęży jest jej waga. Im lżejsza uprząż, tym wygodniejsze wspinanie.
  
• Uprząż do via ferraty – bardzo prosta uprząż, niemal pozbawiona miękkich wyściółek. Nie służy do przebywania w zwisie i pełni jedynie rolę asekuracyjną.
• Uprząż uniwersalna – rozbudowany model uprzęży, stworzony z myślą o szerokiej gamie zastosowań. Miękkie i szerokie pasy pozwalają na wygodny odpoczynek na stanowiskach tras wielowyciągowych oraz nieubezpieczonych drogach. Mają minimum cztery szerokie szpejarki na dodatkowy sprzęt wspinaczkowy.
• Uprząż na lodospady – wyposażone są w specjalne szlufki na caritoole, czyli karabinki sprzętowe.
• Uprząż dla kobiet – budowa damskich uprzęży wspinaczkowych różni się budową pasa biodrowego oraz szerokością pętli udowych. Większa jest także odległość pomiędzy tymi dwoma elementami.
• Uprząż dla dzieci – specjalna uprząż dla dzieci pozwala zachować stabilność i zapobiega obróceniu do góry nogami. Dostosowana jest do nie w pełni rozwiniętych dziecięcych bioder.
• Uprząż skialpinistyczna – to uprząż do zadań specjalnych. Wspinanie się w bardzo trudnym terenie, niejednokrotnie wymagające dodatkowej asekuracji. Osoby decydujące się na taki rodzaj aktywności cenią sobie sprzęt lekki, ale też odpowiednio mały. Ze względu na fakt, iż na takie wyprawy bierze się dużo sprzętu, uprząż dedykowana takiej aktywności powinna być naprawdę mała, szczególnie po spakowaniu;
  
• Uprząż biodrowa – uprząż biodrowa to podstawowy element wyposażenia każdego, kto wybiera się na drogę wspinaczkową w górach. Najważniejsze funkcje takiej uprzęży? Przede wszystkim możliwość regulacji pętli okalających uda;
• Uprząż piersiowa – to uprząż, która składa się z pasów okalających barki, która spina się na wysokości klatki piersiowej. To uprząż, która samodzielnie nie daje nam żadnych korzyści, dlatego często wykorzystuje się ją w akompaniamencie uprzęży biodrowej. Taki system dwóch uprzęży jest niezwykle przydatny, gdy podróżujemy z relatywnie ciężkim i dużym bagażem na plecach – w takiej sytuacji sama uprząż biodrowa może nam nie wystarczyć.
  

To właśnie nasza aktywność, sposób i miejsce, w jakim się wspinamy, powinny być głównymi czynnikami, na podstawie których wybierzemy odpowiednią uprząż wspinaczkową. 

Jak prawidłowo zapiąć uprząż wspinaczkową?

Zanim założysz uprząż, sprawdź, czy jej pasy nie są poskręcane. Ustaw uprząż łącznikiem do przodu, a następnie nasuń ją na ciało. Lekko dociągnij pasy, by uprząż wspinaczkowa znalazła się na swoim miejscu i sprawdź, czy nic cię nie uwiera. Jeśli poczujesz ucisk, zmień pozycję taśm lub popraw ubrania pod uprzężą.

Na lekkim wdechu dociągnij pas biodrowy. Powinien być zaciśnięty stosunkowo mocno. Jeśli bez trudu wsuwasz pod niego palec, jest zbyt luźny. Nie wszystkie pętle udowe mają regulację, ale jeśli twoja uprząż jest w nią wyposażona, dopasuj taśmy. Nie powinny jednak być zaciśnięte tak mocno. Powinieneś móc wsunąć pod nie dłoń. Niewielki zapas jest niezbędny by móc napinać mięśnie, unosić nogi, zmieniać pozycje itd. Zbyt mocno zapięte taśmy mogą ograniczyć dopływ krwi do nóg. Po zapięciu uprzęży sprawdź ją pod obciążeniem na niewielkiej wysokości. Upewnij się, że pasy są zabezpieczone w klamrach, a łącznik ustawiony jest centralnie.

Jak myć i przechowywać uprząż wspinaczkową?

Górna granica żywotności rzadko używanej uprzęży to ok. 10 lat. Po tym czasie należy ją wymienić, bez względu na zużycie i uszkodzenia. Z czasem syntetyczne włókna, z których zbudowane są pasy, ulegają degradacji i mogą stracić swoje właściwości. Jak zadbać o uprząż, by służyła jak najdłużej? Przede wszystkim czyść ją delikatnymi środkami, np. wodą z mydłem. Nie używaj mocnych zasad, proszków do prania czy wybielaczy. Przed schowaniem uprzęży wysusz ją dokładnie w przewiewnym miejscu. Nie pozostawiaj jej za długo na słońcu – promieniowanie UV osłabia tworzywa sztuczne. Czystą i suchą uprząż schowaj do pokrowca i przechowuj w zacienionym miejscu o niskiej wilgotności.

Właściwy rozmiar uprzęży wspinaczkowej 

By wspinaczka była komfortowa i co najważniejsze, bezpieczna, niezbędne jest wybranie uprzęży w odpowiednim, pasującym do nas rozmiarze. W jaki sposób dobrać odpowiedni rozmiar uprzęży? Po założeniu sprzętu łącznikiem do przodu sprawdźmy, czy pas biodrowy jest na tyle ciasny, że z trudnością włożymy pod niego palce. Pasy udowe powinny być dopasowane w dokładnie taki sam sposób. 

W idealnym świecie każda uprząż powinna być przynajmniej raz wypróbowana na sztucznej ściance. To w takich warunkach najlepiej sprawdzić, czy sprzęt dobrze leży, czy nigdzie nas nie uwiera i czy nie czujemy żadnego dyskomfortu. Jak wiadomo, dobranie odpowiedniego rozmiaru uprzęży może być sporym wyzwaniem, dlatego coraz większa liczba producentów decyduje się na stworzenie modeli w jednym rozmiarze. Taki sprzęt zapewnia bardzo szerokie możliwości regulacji, co z pewnością umożliwi nam dokładne dopasowanie uprzęży do budowy naszego ciała. 

Selekcja uprzęży na podstawie ceny

Podobnie jak każdy inny rodzaj sprzętu sportowego, również uprzęże wspinaczkowe występują w praktycznie każdym przedziale cenowym. Dobrej jakości uprzęże zaczynają się od ceny 150 złotych, a kończą na cenach w okolicy 1000 złotych. Pierwsza i podstawowa rada – wszystkie uprzęże, które są tańsze, powinniśmy z marszu odrzucić. 

Są to akcesoria wykonane ze słabej jakości materiału. Tam, gdzie w grę wchodzi nasze zdrowie i życie, nie ma miejsca na drobne oszczędności. Jeśli zdecydowaliśmy się już na uprawianie wspinaczki skałkowej, zadbajmy o to, by był to sport emocjonujący i satysfakcjonujący, a nie kontuzjogenny.