Data publikacji:

Jak naostrzyć łyżwy samemu? Jak często ostrzyć łyżwy?

W okresie zimowym znalezienie lodowiska nie jest żadnym problemem. Powstają one nawet w mniejszych miejscowościach. Choć połączone są zazwyczaj z wypożyczalnią łyżew, warto kupić własne. Dzięki temu nie musisz przejmować się higieną, płacić za wypożyczenie ani zastanawiać się, czy znajdziesz swój rozmiar. Jak ostrzyć łyżwy domowymi sposobami?
ostrzenie łyżew

Dlaczego należy ostrzyć łyżwy?

Początkujący miłośnicy łyżwiarstwa często bagatelizują ostrość łyżew. Tymczasem ostre krawędzie łyżew są niezbędne, nawet do amatorskiej jazdy. Odpowiadają za przyczepność łyżwy i umożliwiają manewrowanie. Tępa łyżwa zachowuje się nieprzewidywalnie i może ześlizgiwać się z toru jazdy w czasie odpychania, hamowania czy skręcania.
Pierwsze ostrzenie łyżew warto przeprowadzić już po ich zakupie. Warto zrobić to w profesjonalnym punkcie, który dysponuje precyzyjnymi maszynami do wyznaczania rowka. Rowek musi bowiem znajdować się na samym środku płozy, pomiędzy dwiema równoległymi krawędziami.
Jeżeli będzie naniesiony krzywo lub jego głębokość nie zostanie dobrana do wagi użytkownika oraz rodzaju łyżew, jazda może być uciążliwa lub nawet niebezpieczna.

Jak często ostrzyć łyżwy?

Po pierwszym wyprowadzeniu krawędzi w łyżwach,  warto ostrzyć je regularnie, zanim pojawią się pierwsze oznaki stępienia. To, jak często ostrzyć łyżwy, zależy od wielu czynników, m.in. tego,  czy jeździsz po równym lodzie, jak często wykonujesz gwałtowne manewry oraz w jaki sposób hamujesz łyżwami. Warto jednak wiedzieć, że nawet łyżwy leżące w szafie mogą z czasem tępieć.
Ich krawędzie utleniają się bowiem pod wpływem wilgoci zawartej w powietrzu i tracą ostrość już po pierwszym użytkowaniu. Aby zachować ostrość łyżew na dłużej, koryguj ją po każdym użytkowaniu. Do regularnego ostrzenia można użyć ręcznej ostrzałki do łyżew. Ma ona zazwyczaj kilka kamieni o różnych gradacjach. Wystarczy kilka przeciągnięć, by przywrócić lekko stępionym łyżwom ostrość.

Jak naostrzyć łyżwy?

Mocno stępione i zaniedbane łyżwy wymagają zazwyczaj profesjonalnego sprzętu. Ręczne ostrzenie łyżew jest trudne i żmudne. Konieczne jest wówczas usunięcie starego szlifu i zebranie z płóz dużej ilości materiału. Profesjonalne punkty ostrzenia łyżew dysponują stabilnymi szlifierkami z diamentowymi ostrzami, które precyzyjnie wyznaczą rowek oraz symetryczne krawędzie. Dodatkowo umożliwiają regulację głębokości oraz krzywizny rowka.
W sportach szybkościowych stosuje się bardziej płaskie rowki, zapewniające dużą szybkość. W przypadku łyżew hokejowych i figurowych, bardziej nastawionych na manewrowanie, rowek jest głębszy.
Tutaj warto wspomnieć o tym, jak działa płoza. Pomiędzy jej krawędziami, w rowku, roztapia się odrobina wody, wytwarzająca poduszkę wodną. Tafla wody niejako unosi płozę nad lodem, zapewniając lżejszy poślizg. Cała sztuka w tym, by znaleźć odpowiednią proporcję pomiędzy zmniejszeniem oporów tarcia, a przyczepnością krawędzi.
Przyjmuje się, że łyżwy należy ostrzyć co ok. 15 godzin jazdy. Ten interwał zależy jednak również od tego, jak zatroszczysz się o nie po skończonej jeździe. Pamiętaj o tym, by każdorazowo nakładać jedno lub dwuczęściowe zabezpieczenie płóz.
Co istotne, aby uniknąć korozji należy wytrzeć je do sucha z wody oraz zabezpieczyć chłonnym materiałem, np. specjalnym pokrowcem zwanym śpioszkami. Dlaczego? Po wizycie na lodowisku płoza jest zimna, a więc umieszczając ją w bagażniku lub domu,  na jej powierzchni będzie skraplać się woda. Materiałowe „śpioszki” zapobiegną osadzaniu się wilgoci.

Czym ostrzyć łyżwy?

Aby ostrzyć łyżwy, należy użyć specjalnego ostrzału do łyżew lub kamienia ostrzącego. W zależności od stopnia zużycia ostrza, można potrzebować kilku przejść z różnymi gradacjami ostrza. Po ostrzeniu, należy wyważyć łyżwy, aby zapewnić równomierne zużycie ostrza. Jeśli nie masz doświadczenia w ostrzeniu łyżew, zaleca się skorzystanie z usług profesjonalnego krawca sportowego.

Sprzęt do ostrzenia łyżew – jaki wybrać? Ostrzałki do łyżew

Profesjonalne ostrzenie łyżew wymaga sporej precyzji. Uzyskanie równomiernej głębokości rowka na całej długości płozy jest możliwe tylko wtedy, gdy płoza ułożona jest idealnie w osi szlifierki. Wyżłobienie rowka za pomocą ręcznej szlifierki kątowej lub szlifierki stołowej jest więc bardzo trudne. Profesjonalne ostrzałki do łyżew, używane w sklepach sportowych i specjalistycznych serwisach, wyposażone są więc w prowadnice, które stabilizują łyżwę, oraz w pierścienie szlifierskie z napylonym diamentem, których kształt idealnie odpowiada stosowanym w łyżwiarstwie profilom rowków. Takie urządzenia pozwalają na uzyskanie dokładności do 0,001".
Koszt specjalistycznych maszyn do ostrzenia łyżew liczony jest jednak w kilku, a nawet kilkudziesięciu tysiącach złotych. Zakup takiego urządzenia do jazdy amatorskiej mija się więc z celem. Jak naostrzyć łyżwy w domu prostszymi sposobami? Czy da się zadbać o ostrość łyżew w inny sposób? Tutaj niezwykle przydane okazują się ręczne ostrzałki do łyżew.

Ręczna ostrzałka do łyżew

Do domowych zastosowań idealnie sprawdzi się ręczna ostrzałka do łyżew. To niewielki przyrząd mieszczący się w kieszeni kurtki lub torbie sportowej, który można mieć przy sobie podczas każdorazowego wypadu na lodowisko. Przypomina nieco kuchenną ostrzałkę do noży i działa na podobnej zasadzie. Dostępne są zarówno modele z pręcikami ostrzącymi typu V, jak i bardziej rozbudowane ostrzałki, działające na czterech płaszczyznach. Za zdzieranie warstwy metalu odpowiadają ostrza lub osełki, np. z napylanymi diamentami.
Sposób wykorzystania ostrzałki jest bardzo prosty. Wystarczy przyłożyć ją do płozy i kilkukrotnie przeciągnąć po całej zaostrzonej powierzchni. Ostrzałka usunie mikroskopijne wyszczerbienia i zawinięcia metalu, dzięki czemu krawędź ponownie stanie się ostra. Ten zabieg można powtarzać przed każdą jazdą na łyżwach. To proste rozwiązanie, realnie zwiększające komfort i bezpieczeństwo jazdy.
Ostrzenie łyżew ręczną ostrzałką z pewnością nie zastąpi jednak profesjonalnego zabiegu. Urządzenia te służą do podostrzania krawędzi, nie zaś do wyprowadzania rowka. Wizyta w serwisie jest więc niezbędna, jednak może być przeprowadzana rzadziej. Koszt ręcznych ostrzałek do łyżew waha się od około 30 zł do 250 zł.

Czy nowe łyżwy trzeba ostrzyć?

Mogłoby się wydawać, że fabrycznie nowe łyżwy są gotowe do jazdy, ale tak nie jest. Łyżwy dostępne w sklepach są nienaostrzone. Podyktowane jest to kilkoma powodami. Przede wszystkim wymagają tego przepisy Unii Europejskiej, ale duże znaczenie mają także preferencje użytkownika. Rodzaj szlifowania dobiera się więc do potrzeb konkretnej osoby i ostrząc „na płasko” można uzyskać większą prędkość łyżew, natomiast głębszy rowek sprzyja precyzji jazdy.
Tuż po zakupie należy więc zetrzeć wierzchnią warstwę płozy i wypracować precyzyjny szlif. Pierwsze szlifowanie jest bardzo ważne, bo to ono pozwala wykorzystać pełen potencjał łyżew. Jeśli zostanie przeprowadzone nieprawidłowo, własnoręczne podostrzanie łyżew może okazać się niemożliwe.

Jak sprawdzić, czy łyżwy są naostrzone?

Mocne zużycie krawędzi łyżew zauważysz już na pierwszy rzut oka. Pojawiają się na niej wyszczerbienia, zawinięcia i połyskujące fragmenty odbijające światło. Tępa łyżwa może jednak wyglądać nienagannie, zwłaszcza jeśli była wcześniej naostrzona prawidłowo. Jak wyglądają naostrzone łyżwy i po czym poznać, że straciły ostrość?
Przede wszystkim powinny mieć równomierny i symetryczny profil. Jeśli głębokość rowka się zmienia, a krawędź jest pofalowana, łyżwy wymagają wizyty w profesjonalnym serwisie. Tępe łyżwy rozpoznasz także bezpośrednio na lodzie. Jeśli Twoje nogi się rozjeżdżają, a krawędź traci przyczepność w nieoczekiwanym momencie, warto wykonać ponowne ostrzenie.
Autor: Szymon Sonik