Aikido oparte jest głównie na dźwigniach i rzutach, ale również pracy nóg oraz wykorzystywaniu w walce akcesoriów. Część klubów, w których ćwiczy się aikido, nie wykorzystuje jednak broni podczas ćwiczeń. Chociaż aikido niekoniecznie musi być najskuteczniejszą znaną formą samoobrony, może być świetnym sposobem na utrzymanie dobrej kondycji oraz czerpanie satysfakcji z zajęć. Wiele osób, które interesują się sztukami walki lub chciałyby rozpocząć treningi tego rodzaju sportów, zastanawia się, czym dokładnie jest aikido i jak może wyglądać jego trening.
W kolejnej odsłonie popularnych sztuk walki przedstawiamy aikido. Oto krótka historia, najważniejsze cechy i wskazówki dla chętnych, którzy chcieliby zacząć uprawiać tę dyscyplinę sportową, angażującą do pracy całe ciało. Aikido jest sztuką walki wywodzącą się z Japonii, a techniki walki są przemyślane tak, by nie powodować zranień u przeciwnika. Do walki wykorzystuje się dźwignie, szczególnie te skierowane na małe stawy, czyli nadgarstki oraz łokcie. Aikido, jako jedyna spośród wszystkich sztuk walki, kwestionowana jest pod kątem przydatności w rzeczywistej samoobronie.
Dla uprawiania aikido ważna jest wysoka sprawność i zwinność potrzebna do robienia uników i wykonywania opadów. Sztuka walki odznacza się rozbudowanym kodeksem moralnym, którego głównym założeniem jest szacunek do przeciwnika i odpowiedzialność za jego życie oraz zdrowie. By w sposób skuteczny uprawiać aikido, nie jest potrzebna wysoka wytrzymałość fizyczna, siła czy odpowiedni wzrost. Kluczem jest raczej poprawność wykonywanych ciosów. Ze względu na charakterystyczny spokój i harmonię w przeprowadzanych atakach, brak kopnięć i konieczności użycia siły fizycznej, aikido może ćwiczyć w zasadzie każdy, bez względu na płeć czy wiek.
Aikido przyczynia się do rozwoju percepcji, zdolności ruchowych i koordynacji całego ciała. Do treningu wykorzystuje się również techniki walki z mieczem, kijem i nożem oraz ruchy charakterystyczne dla innych sportów walki. Sport w znacznym stopniu poprawia kondycję i pozwala zrzucić zbędne kilogramy. W miarę wzrostu stopnia zaawansowania, treningi stają się bardziej wyczerpujące. Poprzez regularne powtarzanie standardowych ruchów i układów uczą cierpliwości, wpływają na duchową harmonię i zwiększają siłę woli ćwiczącego.
Treningi aikido w dużej mierze polegają na nauce wykorzystywania siły oraz energii atakującego do zneutralizowania ataku lub zmiany jego położenia w walce. Siła i gabaryty osoby prawidłowo wykonującej techniki nie ma zazwyczaj znaczenia, ponieważ aikido opiera się głównie na ruchach po kole czy łuku. Ćwiczenia aikido wykonywane podczas treningów są prezentowane przez trenera, a następnie powtarzane przez grupę. Następnie przechodzi się do treningu w parach. Wówczas jedna osoba (nazywana Uke) atakuje drugą osobę (Tori), której zadaniem jest obronić się przy użyciu ćwiczonej techniki. Cały trening opiera się na wyczuciu oraz dużym szacunku do przeciwnika.
Obrona może polegać na wytrąceniu przeciwnika z równowagi lub założeniu mu dźwigni na niektóre ze stawów. To właśnie na niej skupione jest całe aikido. Formy ataku też mogą być ćwiczone, jednak nie są one głównym elementem tej sztuki walki. W trakcie treningu czy symulacji walk stosuje się rzuty lub przytrzymuje przeciwnika w określony sposób. Według filozofii aikido współzawodnictwo nie wpływa dobrze na uczniów, zatem aikido nie jest dyscypliną powszechną ani wprowadzaną przykładowo do treningów mieszanych sztuk walki. Co dokładnie znaczy aikido? Ai oznacza zjednoczenie, ki – ducha lub energię, natomiast do – metodę lub nauczanie.
W większości klubów nie praktykuje się treningów aikido z bronią, jednak czasami jest to spotykane ze względu na to, że tradycyjna forma aikido obejmuje również takie formy walki. Wśród broni, którą wykorzystuje się wówczas podczas nauki i ćwiczenia aikido, wymienić można:
Podczas treningów aikido nosi się keikogi. Chociaż występuje ono w różnych kolorach, najpopularniejsze jest białe. Strój składa się ze spodni oraz koszuli treningowej, wykonanych z bawełny. Popularna, dozwolona dla osób o stopniach mistrzowskich dan jest także hakama, czyli szerokie spodnie wywodzące się z tradycji samurajów. W niektórych organizacjach hakamę noszą też osoby o stopniach uczniowskich – kyu.
W tradycyjnym aikido nosi się białe pasy dla stopni uczniowskich, natomiast czarne w przypadku mistrzowskich. W nowoczesnych organizacjach często jednak używa się pasów również w kolorze żółtym, pomarańczowym, zielonym, niebieskim czy brązowym (podobnie jak w judo), co pozwala na łatwiejsze dostosowywanie poziomów treningów aikido do uczestników oraz łączenie ich w pary do ćwiczeń.
Trening aikido w domu jest możliwy, jednak niezalecany szczególnie na początku. Samodzielne próby nauki aikido w domu mogą spowodować, że uczący się utrwali błędy, najczęściej nie mając nawet ich świadomości. Podstawą wszystkich sztuk walki, nie tylko aikido, jest regularny trening na macie wraz z partnerem oraz instruktorem, który w razie popełniania przez ucznia błędów szybko je skoryguje. W domu bez przeszkód można powtarzać techniki, które nabyło się na treningach, oraz elementy związane przykładowo z poruszaniem się w walce. https://www.ceneo.pl/;szukaj-hakama
Każdy trening aikido rozpoczyna się od intensywnej rozgrzewki. Popularne jest bieganie, pady, przewroty oraz wykonywanie ruchów okrężnych rękami, nadgarstkami, biodrami czy kolanami. Następnie przechodzi się do ćwiczeń związanych z techniką. Instruktor prezentuje kilkukrotnie daną technikę, tłumaczy jak w trakcie jej wykonywania powinno być ułożone ciało, a następnie obserwujący do tej pory uczniowie przechodzą do powtarzania zaprezentowanych ćwiczeń. Poznane techniki trzeba powtórzyć wielokrotnie, żeby je opanować, a następnie regularnie powtarzać. W ciągu jednych zajęć możliwa jest prezentacja maksymalnie kilku technik.
Treningi aikido rozpoczyna się od znalezienia odpowiedniego miejsca do trenowania i instruktora. Zapisując się na zajęcia, warto wcześniej podjąć kontakt, np. telefoniczny, i poinformować osobę prowadzącą zajęcia, że chce się przyjść na nie po raz pierwszy. Na pierwszych treningach zostanie się zapoznanym z zasadami i etykietą dojo.
Do trenera zawsze zwracamy się „sensei”. Na matę wchodzi się boso, ewentualnie w białych skarpetkach lub specjalnych balerinach. Standardem jest także kłanianie się i używanie charakterystycznych dla aikido zwrotów w odpowiednich momentach. Przed rozpoczęciem trenowania tego sportu, warto wcześniej zapoznać się z jego filozofią oraz historią.