Kręgle – zasady, porady, akcesoria. Jak grać?

Zabawa w zbijanie kręgli liczy sobie tysiące lat i pod rożnymi postaciami znana była w wielu różnych miejscach świata. Współcześnie gra jest prawie jednoznacznie kojarzona z amerykańskim bowlingiem, który także w naszym kraju ma sporą grupę fanów. Poznaj zatem zasady kręgli i dowiedz się, w jaki sposób zacząć rozgrywkę.

Polecamy: Dart – zasady, porady, akcesoria. Jak grać?

Kręgle – historia

Najstarszy znany wariant kręgli liczy sobie blisko siedem tysięcy lat i pochodzi ze starożytnego Egiptu. Podobną grę znali również Rzymianie. We wczesnym średniowieczu kręgle były również elementem pogańskich rytuałów na terenie dzisiejszych Niemiec, z czasem stały się one grą rekreacyjną pozbawioną znaczenia religijnego. Przez kolejne setki lat kręgle rozprzestrzeniły się po Europie, a grano w nie przede wszystkim w krajach germańskich oraz w Brytanii. 

W XVI wieku kręgle zaczęły cieszyć się szczególnym zainteresowaniem Anglików. Grę upodobali sobie przedstawiciele wszystkich klas społecznych, a jej popularność była na tyle duża, że spotkała się ona z ostrą reakcją kościoła anglikańskiego, który np. oficjalnie zabraniał zabawy w niedziele. Możni za pomocą specjalnych dekretów starali się nawet ograniczyć również dostęp do gry gminowi i swojej służbie.

Dzięki Brytyjczykom kręgle trafiły również do Ameryki Północnej, gdzie grywano w nie z równą ochotą jak na Starym Kontynencie. Na początku XIX wieku w źródłach pisanych pojawiła się pierwsza wzmianka o współczesnym wariancie kręgli (bowlingu), wówczas też powstały pierwsze profesjonalne kręgielnie z drewnianymi torami gry, które w przeciągu kilkudziesięciu lat zaczęły powstawać w każdym dużym amerykańskim mieście. 

XX wiek był okresem szczególnie intensywnego rozwoju bowlingu. Po drugiej wojnie światowej sport ten, między innymi dzięki amerykańskiej popkulturze, stał się znany na całym świecie, a nowe kręgielnie zaczęły otwierać się na wszystkich kontynentach. 

Przeczytaj również: Frisbee dla początkujących. Jak grać? Jak rzucać? Zasady

Tor, piny i akcesoria do gry w kręgle (bowling)

Bowling uprawiać możemy w specjalnie przygotowanych do tego kręgielniach, które w ostatnich dwudziestu latach otworzyły swoje podwoje nawet w mniejszych polskich miastach. Prężnie działające placówki organizują turnieje, a także kursy przygotowawcze dla początkujących. W większości miejsc wypożyczymy cały niezbędny sprzęt, zakup własnych akcesoriów jest więc zbędny z punktu widzenia amatora. Na ruch taki decydują się bowiem głównie bardziej zaawansowani gracze.

Tor bowlingowy

Standardowy tor bowlingowy podzielony jest na dwa sektory. Pierwszy z nich stanowi rozbieg o długości 5 metrów i szerokości 105 centymetrów, na którym rozpędzamy się przy wykonywaniu rzutu kulą. Drugą część stanowi właściwy tor o długości 18 metrów, po którego obu bokach znajdują się kanały, do jakich może wpaść niewłaściwie rzucona kula. Na samym końcu toru, w wyznaczonych do tego miejscach, ustawione są kręgle. 

Piny

Kręgle w bowlingu określane są mianem pinów. Są one ponumerowane i ustawione w czterech rzędach w kształt trójkąta. W standardowej wersji gry korzysta się z 10 pinów. Wszystkie profesjonalne kręgielnie posiadają system automatycznego ustawiania zbitych pinów.

Kule

Kule bowlingowe mają trzy otwory, w które wkładamy palce podczas wykonywania rzutu (kciuk, palec serdeczny i wskazujący). Kule są wykonane z różnego typu tworzywa sztucznego (najczęściej jest to poliester), a ich waga oraz średnica przystosowane powinny być do wagi oraz wieku zawodnika. Wiele osób posługuje się prostym przelicznikiem – optymalna waga kuli = 1/10 masy ciała zawodnika.

Buty

Kręgielnie wypożyczają specjalne buty, bez których nie zostajemy wpuszczeni na tor. Ich podeszwy nie niszczą drewnianego parkietu i ułatwiają wykonywanie płynnych ślizgów.

Zasady gry w kręgle (bowling)

Podstawmy założeniem gry w kręgle jest zbicie wszystkich pinów przy wykonaniu jak najmniejszej liczby rzutów. Standardowa partia bowlingowa składa się z dziesięciu rund dla każdego uczestnika rozgrywki (nie ma tutaj teoretycznego limitu uczestników). W każdej rundzie gracz wykonuje maksymalnie dwa rzuty. Runda kończy się wówczas, gdy strącimy wszystkie kręgle lub wykorzystaliśmy oba rzuty. 

Podczas rzutu kulą poruszamy się wyłącznie w sektorze rozbiegowym. Rozpędzając się, przed wypuszczeniem kuli z ręki, wykonujemy maksymalnie cztery kroki. Ostatni z nich musi być zakończony ślizgiem na prawej lub lewej nodze.

Za każdy strącony pin nagradzani jesteśmy pojedynczym punktem. Zasady kręgli opisują jednak wiele konkretnych sytuacji zmieniających sposób punktacji. Każda z nich ma własną nazwę.

• Strike – następuje, gdy gracz strącił 10 pinów w pierwszym rzucie. Otrzymuje on wówczas 10 punktów plus punkty równe liczbie kręgli strąconych przez niego w dwóch następnych rzutach. 
• Spare – gracz strącił wszystkie 10 pinów w dwóch rzutach. W tej sytuacji otrzymuje on 10 punktów plus sumę punktów zdobytych przy następnym rzucie.
• Split – sytuacja, w której w pierwszym rzucie gracz strącił kręgle w taki sposób, że praktycznie niemożliwe będzie zbicie wszystkich pozostałych przy kolejnym rzucie.
• Foul – podczas rozbiegu przekroczyliśmy linię rozbiegu, nie otrzymujemy przez to żadnych punktów, bez względu na liczbę strąconych pinów.
• Open frame – najczęściej spotykana sytuacja, w której podczas obu rzutów w rundzie straciliśmy tylko część kręgli. Punkty przyznawane są tutaj w standardowy sposób, po jednym za każdy pin.

Zwycięzcą gry jest osoba z najwyższym wynikiem. Przy perfekcyjnej grze możemy otrzymać maksymalnie 300 punktów. Warto pamiętać, że kręgielnie wyposażone są w elektroniczne systemy zliczania wyników każdego gracza, co zwalnia nas z obowiązku ręcznego śledzenia punktacji.