Data modyfikacji:

Co zabija kleszcze? Sposoby na kleszcze

Szacuje się, że co trzeci kleszcz w Polsce jest nosicielem groźnych chorób, takich jak babeszjoza, kleszczowe zapalenie mózgu oraz borelioza. Ogólnodostępne informacje na temat profilaktyki zwykle uwzględniają jedynie parki i lasy. Jednak coraz częściej kleszcze goszczą również w przydomowych ogrodach. Jakie są sposoby na pozbycie się kleszczy? Jakie środki wykazują działanie bójcze?

Sposoby na kleszcze - ważna profilaktyka 

Należy pamiętać, że żadne dostępne środki nie dają stuprocentowej gwarancji zabezpieczenia przed ukąszeniem, dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie zasad profilaktyki, które w ogromnym stopniu minimalizują ryzyko wbicia się kleszcza. Do najważniejszych zasad należy: 

  • stosowny ubiór zakrywający wszystkie części ciała (długie skarpetki, odpowiednie głębokie obuwie, związanie włosów, założenie czapki itp.)
  • unikanie intensywnego zapachu ciała (balsamu do ciała, perfum)
  • unikanie spacerów w czasie najwyższej aktywności kleszczy
  • sprawdzanie ciała, ubrań oraz sierści zwierząt po każdym spacerze 
  • stosowanie repelentów 

Zabijanie czy odstraszanie kleszczy?

Bezpieczne środki przeciwkleszczowe dostępne dla ludzi nie wykazują działania bójczego, a odstraszające - są to tak zwane repelenty. Odstraszacze można podzielić na trzy grupy: 
  • Środki chemiczne - np. ikarydyna, IR3535, DEET
  • Olejki eteryczne 
  • Urządzenia elektryczne np. ultradźwiękowe 

Ikarydyna

Substancja oznaczana jako bezpieczna dla człowieka, bezzapachowa. Dedykowana zarówno dla osób dorosłych, dzieci, jak i zwierząt. Zwykle ikarydyna nie podrażnia skóry oraz nie wywołuje reakcji alergicznych, jej skuteczność jest niższa niż np. DEET, jednak jako dużą zaletę można zaliczyć bezpieczeństwo dla zdrowia podczas stosowania. Ikarydyna użyta w stężeniu 20% powinna zabezpieczać przed kleszczami i komarami nawet do 15 godzin. 

DEET

Najpopularniejsza substancja czynna, wykorzystywana do odstraszania kleszczy oraz komarów, jednocześnie wzbudzająca wiele kontrowersji. Badania naukowe udowodniły negatywne działanie DEET na układ nerwowy człowieka, dlatego jest on bezwzględnie zakazany dla noworodków oraz kobiet w ciąży, a w przypadku dzieci do 12 roku życia zaleca się szczególną ostrożność.

Może on także wywołać alergie, reagować z tworzywami sztucznymi - niszcząc je. W zamian za szkodliwość, zyskuje się skuteczność, bowiem 30% roztwór DEET zabezpiecza niemal całkowicie przed ukąszeniami kleszczy, a dodatkowo bariera ochronna jest wodoodporna, co przydaje się podczas spacerów w niepogodę. Najlepszym rozwiązaniem jest rozpylenie środka na ubrania, biorąc jednak pod uwagę, że substancja czynna może je uszkodzić. 

IR3535

Bezzapachowa substancja czynna uznawana powszechnie za bezpieczną, jednak o najniższej skuteczności spośród opisanych wcześniej. IR3535 można stosować na skórę, nie powoduje podrażnień oraz nadaje się do użytku dla alergików. 30% roztwór tej substancji czynnej powinien zabezpieczać przed kleszczami do kilku godzin. 

Przeczytaj również: Ranking środków na komary – najlepsze i najskuteczniejsze produkty

Olejki eteryczne - czy to skuteczny sposób na kleszcze?

Olejki eteryczne są często polecane przez entuzjastów ekologicznych, domowych sposobów na kleszcze. Nie jest to jednak sposób bez wad. Przede wszystkim należy pamiętać, że olejki eteryczne bywają silnymi alergenami oraz ich czas działania jest stosunkowo krótki. Czy zatem jest to lepszy sposób na odstraszanie kleszczy w porównaniu z omówionymi substancjami chemicznymi? Na pewno nieco mniej skuteczny, jednak bardziej ekologiczny.

Do walki z kleszczami zaleca się zwykle: olejek z eukaliptusa cytrynowego, lawendowy, cytrolenowy, z mięty pieprzowej, anyżowy, bazyliowy. Zawsze przed użyciem olejków eterycznych należy zapoznać się z ich charakterystyką, bowiem niektóre z nich są niedozwolone dla dzieci. Ze względu na intensywne zapachy, zwykle nie zaleca się stosowania olejków w celu ochrony psów oraz kotów przed kleszczami. 

Ultradźwięki a odstraszanie kleszczy

Wciąż trwają badania nad ulepszaniem urządzeń ultradźwiękowych odstraszających owady oraz pajęczaki. Na rynku dostępne są różne modele gwarantujące bezpieczeństwo przed kleszczami dla wszystkich domowników. Takie rozwiązanie ma zarówno swoich sympatyków, jak i przeciwników, należy pamiętać, że wciąż jest to nowe rozwiązanie, z którego można korzystać, lecz warto przy tym wziąć pod uwagę także inne formy zabezpieczenia. 

Kleszcze u psów i kotów

Aby zapewnić sobie maksymalne bezpieczeństwo, należy także chronić domowe zwierzęta, w przypadku których możemy wykorzystać środki zarówno odstraszające, jak również o działaniu bójczym na kleszcze. Preparaty odstraszające zalecane są dla szczeniąt lub jako dodatkowy środek zabezpieczający podczas podróży - mogą to być obroże lub spraye.

W celu zabicia kleszczy, które wbiły się w skórę psa zaleca się tabletki podane z karmą lub krople aplikowane na grzbiet, które przedostają się do podskórnych naczyń krwionośnych stanowiąc barierę ochronną dla pupila. W przypadku prawidłowej aplikacji i przestrzegania zasad zawartych w ulotkach, nawet jeśli zawiodą repelenty i dojdzie do ukąszenia przez pajęczaka, substancje czynne zawarte w wyżej wymienionych produktach skutecznie zabiją kleszcza. 

Sposoby na kleszcze w ogrodzie

Kleszcze, które dotąd kojarzyły się z lasami oraz łąkami, obecnie zdobywają zacienione, wilgotne ogrody. Jak zabić kleszcze w ogrodzie? Najlepiej połączyć ze sobą dwie metody - odstraszanie oraz oprysk. W celu odstraszenia kleszczy w ogrodzie można skorzystać z roślin, między innymi takich jak: wrotycz, tatarak, lawenda, chrzan, clematis oraz czosnek - zawierają one olejki eteryczne oraz związki chemiczne, które są naturalnymi repelentami dla wielu owadów oraz pajęczaków. 

Oprysk to skuteczny sposób na zabicie kleszczy (w każdym stadium rozwoju, również jaja) w ogrodzie. Zwykle substancje czynne wykorzystywane w opryskach to:
  • cypermetryna 
  • etofenproks 
  • permetryna
  • tetrametryna 
Odpowiednie przygotowanie roztworu według załączonej instrukcji niemalże gwarantuje stuprocentową skuteczność bójczą. Niewątpliwą zaletą większości oprysków jest ich dezaktywacja w wysokich temperaturach oraz w wodzie, dzięki czemu nawet najmłodsi członkowie rodziny i zwierzęta, mogą spędzać wolny czas w ogrodzie już kilka godzin po oprysku. Należy jednak pamiętać, że jest to rozwiązanie tymczasowe i należy je powtarzać, najlepiej raz na dwa miesiące.