Snooker a bilard - czym się różni snooker od bilarda?

Nie da się ukryć, że bilard jest dość popularną grą w kraju nad Wisłą. Wielu ludzi grało w bilard przynajmniej raz w swoim życiu, a przynajmniej słyszało o tej grze lub widziało ją na filmach. W każdym większym pubie można znaleźć przynajmniej jeden stół do bilarda. A co ze snookerem? Jest to jedna z odmian gry bilardowej, jednak niewielu o niej słyszało, a jeszcze mniej zna zasady tej gry. Czym snooker różni się od bilarda? Gdzie przebiegają różnice w tych grach? Odpowiedź znajduje się poniżej!

Bilard i snooker: czym są i czym się od siebie różnią?

Zacząć należy od słowa „bilard”, które wywodzi się od francuskiego słowa „billart”. To słowo oznacza buławę, która niegdyś używana była do tego, aby przetaczać kule po stole. Jest więc swojego rodzaju prototypem współczesnego kija bilardowego.

Jeśli zaś chodzi o same sporty bilardowe, to określa się nimi wszystkie dyscypliny sportowe, które do rozgrywki wymagają stołu bilardowego. Samych odmian bilarda jest bardzo dużo, snooker natomiast jest jedną z najpopularniejszych odmian, ale stosunkowo słabo znanych w Polsce.

Stół do bilarda jest wyłożony tkanym w określony sposób materiałem z wełny, czyli tak zwanym suknem, które jest dodatkowo wyposażone w kieszenie, do których wbijane są bile (lub kule) bilardowe. Aby to uczynić, należy użyć kija bilardowego, który zbudowany jest w specjalny sposób. Grę rozgrywa dwóch graczy/zawodników (lub dwa zespoły składające się z dwóch zawodników). Ten zostaje zwycięzcą, kto wbije wszystkie bile do kieszeni lub uzyska najwyższy wynik: wszystko zależy od odmiany gry bilardowej. Stoły do bilarda występują w różnych rozmiarach. Podobnie jest z kijami i bilami, a wszystko zależy od odmiany gry.

Wróćmy jednak do podstawowej kwestii. Snooker a bilard, bilard a snooker: jakie najważniejsze różnice dzielą te gry? Czym odznacza się bilard (pool bilard), a czym snooker?

Snooker

Historii snookera można doszukiwać się w XIX-wiecznych Indiach pod panowaniem Brytyjczyków. Snooker jest często wiązany z Nevillem Chamberlainem, wojskowym, który do gry w bilard dodał nieco kul i tak właśnie powstał snooker. Samo słowo w języku angielskim oznaczało żółtodzioba, niedoświadczonego żołnierza, kadeta. Dlaczego więc tę odmianę gry bilardowej zaczęto nazywać w ten sposób? Ponieważ nowa konfiguracja gry oznaczała, że każdy, kto w nią grał, był żółtodziobem, snookerem. Nazwa przylgnęła do nowej dyscypliny, ale sama odmiana stała się raczej grą dla dżentelmenów z wyższych sfer. Do dziś zresztą gra się w nią w koszuli, kamizelce i z muchą pod szyją.

Snooker to gra, którą rozgrywa się na 12-stopowych stołach, czyli nieco większych od stołów bilardowych. Kolejna różnica wynika z faktu ilości używanych do gry bil. W snookerze wykorzystywane są 22 bile, z czego 15 jest czerwonych, 6 kolorowych i jedna biała. Aby przesunąć bilę po stole, należy używać kija bilardowego. Bila do snookera ma rozmiar 52,5 milimetra. Dawniej bile były wytwarzane z kości słoniowej, obecnie z tworzywa sztucznego.

W grze uczestniczy dwóch graczy, a gra rozpoczyna się od trafienia w czerwoną bilę, która musi wpaść do jednej z sześciu kieszeni (są mniejsze niż te bilardowe). Gdy czerwona bila wpadnie do kieszeni, gracz musi trafić bilę kolorową (ich rozmieszczenie na stole jest charakterystyczne i stałe, bo po wbiciu kolorowej bili do kieszeni, musi ona wrócić na swoje ustalone miejsce).

Gdy wszystkie kule czerwone znajdą się w kieszeni (jedna czerwona bila to jeden punkt) na przemian z kolorowymi, gracz musi wbić wszystkie kolorowe w następującej kolejności: żółtą za dwa punkty, zieloną za trzy, brązową za cztery, niebieską za pięć, różową za sześć i czarną za siedem. W przypadku trafienia niewłaściwej bili do kieszeni następuje „faul”, gracz odchodzi od stołu bez punktów, a kolejkę przejmuje przeciwnik.

Frame (partię) wygrywa ten zawodnik, który zdobędzie największą liczbę punktów. W jednym frame można zdobyć maksymalnie 147 punktów (maximum break). Break to liczba punktów, które zostały zdobyte przez jednego gracza podczas jednego podejścia do stołu. Break powyżej 100 punktów podczas jednego podejścia uważany jest za wysoki wynik.

Kije używane do snookera są jednoczęściowe lub dwuczęściowe i wykonuje się je z drewna jesionowego. Średnica takiego kija jest większa od średnicy kija do pool bilarda. Gracze stosują kredę do kijów, aby te nie ślizgały się podczas kontaktu z bilami.

Bilard (pool bilard)

Nazwa tej gry wywodzi się od wyścigów konnych przeprowadzanych w Wielkiej Brytanii w XVIII wieku, które w ówczesnym czasie były nielegalne. Obstawianie koni chowano w kieszeniach stołu, by wszystko było mniej podejrzane, a w tak zwanym międzyczasie obstawiający, czekając na rezultat wyścigu, grali w bilard.

Najpopularniejsze odmiany to ósemka i dziewiątka. Bile należy wbijać do kieszeni stołów. Bila ma 57,2 milimetra i wytwarzana jest z materiałów syntetycznych.

Początek gry to ułożenie bil w trójkąt w dolnej części stołu za pomocą trójkąta. Stół do bilarda jest mniejszy od stołu do snookera. Gra rozpoczyna się od rozbicia ułożonych bil. Jeśli gracz zdoła wbić bilę do kieszeni, pozostaje przy stole i musi wbijać dalej ten rodzaj bil, który został wbity do kieszeni na początku gry (pełne bile lub połówki). Jeśli nie trafi, kolejkę przejmuje drugi gracz.

Pełne bile to bile od 1 do 7, a połówki to te od 9 do 14. Gdy jeden z graczy wbije siedem bil, musi wbić ostatnią, czarną ósemkę. Jeśli mu się uda, wygrywa partię, jeśli czarna bila zostanie przez niego wbita wcześniej, grę wygrywa przeciwnik. Należy również zadeklarować, do której kieszeni ma zostać wbita ósemka. Jeśli wpadnie do innej, gracz przegrywa partię.

W dziewiątce gracze muszą wbijać bile zgodnie z numerami na bilach od 1 do 9. Nie ma tutaj znaczenia, ile bil wbił dany gracz, bo wygrywa ten, kto wbije bilę numer 9.

Kije do bilarda są krótsze od kijów do snookera, a wykonuje się je z drewna klonowego. Lepszy model to taki, który ma dwie części (butt i szczytówka połączone gwintem). Na końcu szczytówki umieszczona zostaje końcówka (tip, kapka) ze skóry. Na nią nakłada się kredę, by zapobiec ślizganiu się kija na bili.