Data publikacji:
Speleologia – jak rozpocząć swoją przygodę z jaskiniami?
Speleologia to jeden ze sportów ekstremalnych blisko związanych z górami. W naszym kraju tych najwięcej znajduje się w Tatrach, a do jaskini trzeba też dojść, przemieszczając się po wzniesieniach. Dyscyplina ta inaczej bywa nazywana również alpinizmem jaskiniowym. Większość wypadków w polskich jaskiniach wynika z błędów ludzkich – nawet ponad 70%. Dlatego też warto zapoznać się z podstawowymi zasadami poruszania się w nich oraz zaopatrzyć w odpowiedni sprzęt. Dowiedz się, jak zacząć swoją przygodę z jaskiniami.
Sprawdź również: Co to jest bouldering?
Speleologia – podstawowe zasady
Zawsze wchodząc do jaskini, należy pamiętać o tym, że ta jest siedliskiem wielu stworzeń, które naturalnie w niej występują. Eksploracja tych terenów powinna przebiegać w taki sposób, by nie zostawiać po sobie żadnych śladów. Dobrym pomysłem jest zapisanie się do jednego z klubu grotołazów, inaczej klubów jaskiniowych, znajdujących się w większości polskich miast. Tam często mamy możliwość wyrobienia sobie Karty Taternika Jaskiniowego, po opanowaniu niezbędnych zagadnień związanych z tym sportem.
Karta ta uprawnia do wstępu do jaskiń znajdujących się na terenie Tatr – znajduje się ich tam prawie 800, zatem z pewnością uda się dobrać cel podróży o poziomie trudności odpowiednim do stopnia zaawansowania grupy. Kluby grotołazów dają możliwość znalezienia osób o takich samych zainteresowaniach i realizowania tej pasji w sposób bezpieczny. Podczas kursu, który poprzedza uzyskanie karty, przez co najmniej rok uczymy się eksploracji jaskiń w różnych warunkach. Cena kursu wynosi około 3 tysiące złotych, natomiast potrzebny sprzęt osobisty kosztuje około 1,5–2 tysiące złotych.
Turystyka speleologiczna – o czym pamiętać?
Pamiętaj o tym, żeby:
Trzeba wiedzieć o tym, że w jaskiniach nie ma zasięgu, dlatego też wzywanie z nich pomocy służb ratunkowych jest bardzo utrudnione, a nierzadko nawet niemożliwe. Jeżeli chcemy zadzwonić po pomoc, trzeba znaleźć wyjście lub otwór. Dobrym pomysłem jest poinformowanie bliskiej osoby o tym, gdzie dokładnie się udajemy, w ile osób i na kiedy zaplanowany jest powrót.
Jaki sprzęt speleologiczny jest potrzebny?
Czołówka
Moc czołówki może mieć nawet do 1020 lm. Ta powinna być odporna na wstrząsy, upadki, uderzenia i zachlapanie – najlepiej jeżeli jest wodoodporna lub wodoszczelna. Dobry zasięg latarki to przynajmniej około 100 metrów, jednak na rynku znajdziemy modele, które oświetlą drogę nawet na 160 metrów do przodu. Wybierając czołówkę, należy zwrócić uwagę na to, żeby mogła ona działać nieprzerwanie przez cały czas podczas zejścia do jaskini i wyjścia z niej. Wybierając czołówkę, zwróć uwagę na:
Wodoodporność jest oznaczana normą IP oraz dwiema cyframi po literach. Pierwsza z nich odnosi się do odporności na pyły, a druga – wodę. Popularną normą często stosowaną w czołówkach jest przykładowo IP67. Warte uwagi są czołówki oznaczone IPX8. Zdecydowana większość produktów dostępnych na rynku zasilana jest bateriami AA lub AAA. Bardzo wygodne (i znacznie tańsze) są jednak akumulatory wielokrotnego użytku lub możliwość ładowania czołówki przez USB.
Kask
Kask to podstawa, ponieważ to właśnie on chroni najważniejszą część naszego ciała nie tylko przed uderzeniami, ale także przed spadającymi kamieniami. Najbardziej polecane są modele bez miękkiej wyściółki i otworów wentylacyjnych – te mogłyby sprawiać, że podczas wycieczek głowa będzie mokra, a to prosta droga do wyziębienia. Do kasków często wkłada się folię NRC, którą w razie potrzeby można owinąć ranną osobę.
Kask dla grotołaza powinien posiadać certyfikację I'Union Internationale Associations d'Alpinisme, czyli Międzynarodowej Federacji Związków Alpinistycznych. Musi mieć maksymalną możliwość regulacji – nie może spadać ani się przechylać w czasie akcji. Powinien mieć też możliwość założenia na niego czołówki, ale w przypadku kasków certyfikowanych jest to standardem.
Uprząż
Należy szukać uprzęży przeznaczonych dla grotołazów. Te odrobinę różnią się od modeli przeznaczonych do wspinaczki i są dostosowane do specyfiki poruszania się po jaskiniach. Uprząż często można znaleźć także w zintegrowanych zestawach dla grotołazów, które zawierają także sprzęty takie jak zaciski, rolki zjazdowe, liny czy strzemiona. Potrzebna będzie także tzw. szpejarka, czyli torba, która jest przypinana do uprzęży każdego grotołaza. Worek nie jest zbyt pojemny, ale zmieszczą się w nim prowiant, baterie czy reperaturki.
Odzież
Na początek najlepiej do eksplorowania jaskiń sprawdza się odzież termoaktywna, sportowa – taka, jaką zakładamy w góry. Oczywiście ubieramy się warstwowo po to, by w razie potrzeby móc zdjąć lub dołożyć warstwę. Już po pierwszej lub pierwszych wyprawach większość osób wybiera jednak do tego celu kombinezony, które nie podwijają się w najróżniejszych pozycjach ciała. Oprócz tego chronią przed wodą i niską temperaturą.
Kolory tych kombinezonów to najczęściej żółty, czerwony czy pomarańczowy, by łatwiej było zobaczyć je w ciemności. Kombinezony dzielimy na wewnętrzne i zewnętrzne. Wewnętrzne dbają o komfort cieplny – mogą być cieńsze lub grubsze. Dobieramy je do tempa, w jakim poruszamy się po jaskini, czy ilości i długości postojów.
Zewnętrzne są nieprzemakalne (przeznaczone do jaskiń mokrych) lub takie, które, chociaż nie są w pełni odporne na wodę, szybko schną i chronią przed błotem. Oprócz kombinezonu istotne są także rękawice. Powinny być odpowiednio dopasowane do dłoni, by umożliwiały wykonywanie czynności związanych z potrzebnym do schodzenia osprzętem. Czasami pod nie stosuje się również wełniane wkładki, które są dodatkową warstwą, chroniącą przed zimnem. Na wyposażeniu grotołaza musi znajdować się czapka – najlepiej termoaktywna lub wełniana.
Buty
Odpowiednie buty do alpinizmu jaskiniowego to specjalne kalosze. Najczęściej wybiera się te pozbawione miękkiej wyściółki, ponieważ mogłaby ona gromadzić i chłonąć wodę, prowadząc tym samym do wychłodzenia organizmu. Buty powinny być na grubej, gumowej podeszwie, z protektorem chroniącym przed uderzeniami. Kombinezon zakładamy na gumowce lub dodatkowo zabezpieczamy gumką. Nie nosimy ich na wierzchu. W takim przypadku woda ściekająca po kombinezonie wlewałaby się do środka.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Bowling – sport dla każdego, który wciąga bardziej, niż myślisz!
2024-11-21
Na co bierze lin? Jaka przynęta na lina?
2024-11-14
Short track. Na czym polega odmiana łyżwiarstwa szybkiego?
2024-11-12
Bidon czy bukłak – co lepsze na szlak i trening? Porównanie dla aktywnych
2024-11-07
Jak uniknąć kontuzji na stoku? 5 prostych kroków do bezpiecznej jazdy
2024-10-31
Jak przygotować narty do nowego sezonu? Kompletny przewodnik z praktycznymi poradami
2024-10-28