Co to jest survival, czyli wszystko co musisz wiedzieć o survivalu

Survival jest jedną z aktywności fizycznych do outdooru. Czym wyróżnia się na tle pozostałych? Jak zacząć przygodę z tym ciekawym hobby? Co to jest survival? Wyjaśniamy wszystko, co powinieneś wiedzieć o survivalu.

Co to jest survival?

Mianem survivalu (lub surwiwalu) określa się sztukę przetrwania w trudnych warunkach. Jest to swego rodzaju samoratownictwo, czyli radzenie sobie w specyficznym scenariuszu, np. klęski żywiołowej, wojny, wypadku, zagubienia na odludziu itd. Dotyczy to ekstremalnych sytuacji i to nie tylko w dziczy, ale i w mieście (np. podczas blackoutu).

Survival obejmuje wiele dziedzin. Zawierają się w nim zarówno umiejętności praktyczne (np. rozpalanie ognia), pozyskiwanie wiedzy (np. o gatunkach roślin lub wskazówkach nawigacyjnych), a także kwestie mentalne. Opanowanie strachu, emocji, lęku wysokości czy adrenaliny stanowi ważną część treningu survivalowego.

Trzy rodzaje survivalu

survival wojenny – związany z działaniami wojennymi lub przetrwaniem w trakcie wojny,
survival zielony –skupiający się na przetrwaniu w dziczy,
survival miejski – jego celem jest przetrwanie w ucywilizowanych warunkach, ukierunkowany na zdolności społeczne.

Czy można uprawiać survival?

Czy można być miłośnikiem survivalu lub uprawiać survival? Co to w ogóle oznacza, że ktoś jest survivalowcem. Ta definicja nie jest precyzyjna, bowiem zakłada, że ktoś mógłby chcieć znajdować się w kryzysowej sytuacji. Nikt przecież nie planuje zgubić się w dziczy, walczyć o pożywienie czy uciekać do lasu. O ile dawniej umiejętności survivalowe miały względy praktyczne i pomagały przetrwać w trudnych warunkach, np. na wojnie, dziś znaczenie survivalu ma charakter czysto hobbystyczny.

Oczywiście umiejętność rozpalenia ognia czy uzdatnienia wody w dalszym ciągu jest przydatna i w niektórych sytuacjach może uratować skórę, jednak nie warto traktować ich jako jedyne zabezpieczenie. W dzisiejszych czasach istnieje wiele innych sposobów, aby się przed tym zabezpieczyć. Przestrzegamy także przed podświadomym dążeniem do znalezienia się w podbramkowej sytuacji – wszystkie umiejętności survivalowe należy ćwiczyć w bezpiecznych, kontrolowanych warunkach. Ocena ryzyka i unikanie zagrożeń to najważniejsza wiedza wyniesiona ze sztuki przetrwania.

Umiejętności survivalowe

Podstawowe umiejętności survivalowe opierają się na zdobyciu pożywienia oraz przygotowaniu bezpiecznego schronienia. W typowej aktywności survivalowej ćwiczy się m.in. rozpalanie ognia, budowę szałasu, odnajdywanie i uzdatnianie wody, poszukiwanie jedzenia oraz opatrywanie ran. Miłośnicy spędzania w ten sposób wolnego czasu ćwiczą m.in. posługiwanie się krzesiwem, nożem, kompasem czy innymi podstawowymi narzędziami. Uczą się także wytwarzania własnych narzędzi, a także wykorzystywania tego, co mają pod ręką: puszek, butelek, scyzoryka, sznurków, foliowych woreczków itd. W treningu survivalowym poświęca się także dużo uwagi woli przeżycia, pracy nad podtrzymaniem morali w grupie czy umiejętnościom łagodzenia konfliktów. Wszystkie te umiejętności przydają się w obliczu kryzysu i zwiększają szanse przetrwania.

Typowy ekwipunek survivalowca

nóż,
krzesiwo,
paracord (lub sznurek),
manierka,
tabletki do uzdatniania wody,
kompas,
apteczka,
mapa,
spork,
zestaw naprawczy,
smartfon.

Czym survival różni się od bushcraftu?

Wiele cech survivalu jest pokrewnych z harcerstwem, skautingiem czy bushcraftem. Wszystkie te aktywności kojarzone są ogniem, lasem i dziką przyrodą. Każda z nich może hartować charakter oraz przydać się w sytuacji kryzysowej. Cechą odróżniającą survival od innych form turystyki i aktywności fizycznej jest skupienie na umiejętnościach bardzo rzadkich, wykorzystywanych w ostateczności. Przykładem może być rozpalenie ogniska. O ile skaut lub harcerz rozpali je przy pomocy zapalniczki lub krzesiwa, a także niezbędne mogą okazać się zapałki, miłośnik survivalu opanuje sztukę rozpalania ognia łukiem ogniowym lub szkłem powiększającym.

Wyraźnie zaznaczona jest także granica pomiędzy survivalem i równie popularnym bushcraftem. Buschraft to sztuka wytwarzania narzędzi oraz elementów życia obozowego z drewna i innych naturalnych surowców. Jest formą obozowania na dziko i nie skupia się tak bardzo na samym przetrwaniu. O ile bushcraft jest ekscytującą formą spędzania wolnego czasu na łonie natury, survival idzie o krok dalej – wymaga poznania wiedzy botanicznej, biologicznej, geograficznej czy medycznej.

Jak zacząć przygodę z survivalem?

Przygotowywanie patyków pierzastych do rozpalania ogniska, filtrów do uzdatniania wody oraz szałasów z gałęzi i liści to nie lada wyzwanie. Zanim jednak wyruszysz w dzicz, musisz zdobyć wiedzę. Teoria jest niezbędna do tego, by nie zrobić sobie w lesie krzywdy. Zachęcamy do obejrzenia filmów prezentujących różnego rodzaju techniki przetrwania. Bez trudu znajdziesz je w internecie, np. na YouTubie.

Przed pierwszym spędzeniem nocy w lesie i szlifowaniem umiejętności survivalowych pamiętaj o tym, by przygotować kilka planów awaryjnych. Jeśli ćwiczysz maszerowanie na azymut, miej przy sobie nawigację GPS oraz telefon. Jeżeli zamierzasz nocować pod chmurką, przygotuj awaryjnie namiot lub plan ewakuacji. Jeśli trenujesz uzdatnianie wody ze strumienia, weź ze sobą wodę w butelkach oraz środki na rozwolnienie. Wszystkie ćwiczenia powinny być przemyślane w taki sposób, by można było się z nich bez obaw wycofać bez narażania zdrowia.

Dobrym pomysłem na naukę sztuki przetrwania jest także zapisanie się na kurs u specjalisty. Tego rodzaju spotkania pozwalają przećwiczyć wszystkie techniki w realnych, ale kontrolowanych warunkach. Dodatkowo podczas takich kursów przewidywane są nieoczekiwane scenariusze, które wymuszą na tobie kreatywne rozwiązywanie problemów. Bez obaw, z każdego rodzaju zadań możesz wycofać się w dowolnym momencie.

Jak wygląda maczeta?

Czym jest maczeta i jak wygląda? Maczeta to narzędzie, które swoim wyglądem trochę przypomina tasak, szeroki i długi nóż. Słowem, maczeta to rodzaj długiego noża, zazwyczaj poszerzonego w okolicach sztychu. Przeciętna długość głowni wynosi 30–45 cm, a grubość około 3 mm.

Maczeta do karczowania jest znana od wieków, a była niegdyś bardzo powszechnie wykorzystywana na obszarach Afryki, Ameryki Południowej i Środkowej, właśnie do karczowania… ścieżek. Przedzieranie się przez gęstą dżunglę i zarośla byłoby bez niej niemożliwe. Na plantacjach trzciny cukrowej była (i czasem nadal jest) używana do jej ścinania.

Czy maczeta jest legalna?

Tak. Maczeta nie jest zaliczana do broni białej. Nie trzeba mieć więc specjalnego pozwolenia na posiadanie jej. Jednakże fakt, że maczety są legalne, nie oznacza, że możesz biegać z jedną z nich (lub kilkoma!) po mieście! Artykuł 50a Kodeksu wykroczeń stanowi bowiem, iż: „1a. Kto w miejscu publicznym posiada nóż, maczetę lub inny podobnie niebezpieczny przedmiot, a okoliczności jego posiadania wskazują na zamiar użycia go w celu popełnienia przestępstwa, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 3000 zł”. Co więcej – oprócz kar, które zostaną ci wymierzone w takim układzie, stracisz także samą maczetę.

Wniosek: posiadanie maczety jest legalne. Ponieważ maczeta jest niebezpiecznym narzędziem, należy zwracać szczególną uwagę na to, w jaki sposób się jej używa, jak się ją transportuje oraz gdzie się ją ze sobą zabiera. To narzędzie musi być obsługiwane i konserwowane ostrożnie ze względu na ostre krawędzie.

Co jest ważne przy wyborze maczety?

Są różne rodzaje maczet. Jak wybrać dobrą? Jaka będzie najlepsza maczeta do karczowania?

Waga – to szalenie ważna cecha. Teoretycznie najlepsza maczeta do karczowania to ta najcięższa. Najlepiej radzi sobie z przebijaniem się przez dzicz. Jeśli jednak planujesz daleką wędrówkę, mierz siły na zamiary – bardzo ciężka maczeta jest uciążliwa w transporcie.
Długość – im dłuższa maczeta, tym więcej roślin jesteś w stanie ściąć za jednym zamachem. I znów ten sam problem – najlepsza maczeta do karczowania to ta najdłuższa. Ale w parze z długością idzie też ciężar. Kalkuluj wszystko. Z długą maczetą ciężko będzie ci pracować przez długi czas.
Ostrość – wysokiej jakości maczeta będzie ostra przez długi czas, nawet mimo częstego użytkowania.
Materiał – miękkie metale łatwo się tępią. Twarde metale dłużej zachowują pełną ostrość, jednak są podatne na rdzewienie. Więc jaka jest najlepsza maczeta do karczowania? Taka, która nie ugnie się pod wpływem bardzo zbitej roślinności. Gładko ją przetnie. A przy tym się nie wyszczerbi.
Osłona – dobra osłona na maczetę musi być wykonana z materiałów wysokiej jakości i być dostosowana do warunków, w których będziesz używać maczety.

Do czego w ogrodzie przydaje się maczeta?

Użyj maczety do prac ogródkowo-działkowych, do utrzymywania ogródka, do usuwania z niego różnych rzeczy. Sprawdza się tam znakomicie. W porównaniu do topora lub toporka, maczeta będzie lżejsza i łatwiejsza do przenoszenia. Maczeta będzie przydatna, jeśli chcesz wyciąć z podwórka zdrewniały krzew. Maczeta może być używana do szerokiego spektrum prac rolniczych. Poza tym – często przyda ci się w jako doskonałe akcesorium na czas biwakowania. Podczas survivalu nie używaj jej jednak jako akcesoria do męskiego golenia – zabierz brzytwę, a w domu… używaj maszynek jednorazowych lub maszynek do golenia.