Data modyfikacji: Środa, 28.07.2021

Wspinanie - jak rozpocząć przygodę ze wspinaczką?

Tradycyjne trasy turystyczne już ci się znudziły i masz ochotę na nieco bardziej ekstremalną turystykę górską, ekstremalną przygodę z górami i skałami? Jeśli myślisz o wspinaczce, przekonaj się, jak postawić pierwsze kroki w tego rodzaju aktywności outdoorowej, jak przygotować się fizycznie i wreszcie, jaki sprzęt zakupić?

Z lektury tego artykułu dowiesz się:

Jakie są rodzaje wspinaczki?
Jakiego przygotowania fizycznego wymaga wspinaczka?
Jakiego sprzętu potrzebuje początkujący wspinacz?
Jak nauczyć się wspinania?

Na fali popularności polskich wspinaczy, którzy z powodzeniem zdobywają najwyższe szczyty w Himalajach i Karakorum, wspinaczka górska cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Naturalnie, droga w Himalaje śladami Lodowych Wojowników jest bardzo długa i wymaga wielu lat treningów oraz ponadprzeciętnych umiejętności. Ale każdy od czegoś zaczynał – jeśli myślisz o rozpoczęciu przygody ze wspinaczką, przekonaj się, jak się do tego zabrać. Może następnym razem weźmiesz na szlaki turystyczne sprzęt do wspinania się.

Jakie są rodzaje wspinaczki?

Zasadniczo wspinaczkę możemy podzielić na dwa rodzaje. Klasyczną, czyli wspinanie bez sztucznych ułatwień, opartą na pracy ramion i nóg. Sprzęt służy jedynie do asekuracji, czyli zabezpieczenia w razie odpadnięcia od ściany.

Z kolei hakówka, czyli wspinaczka techniką sztucznych ułatwień opiera się na czynnym wykorzystaniu sprzętu, lin i założonych punktów asekuracyjnych.

W dalszym podziale, można wyróżnić jeszcze kilka odmian wspinaczki w zależności od terenu działania. I tak bouldering polega na pokonywaniu dróg wspinaczkowych na niewysokich skałkach klasyczną techniką. W tym przypadku rolę asekuracji, obok partnera, najczęściej pełnią specjalne grube maty, które układa się u podstawy ściany.

Dalej wyróżniamy wspinaczkę górską nazywaną też wielowyciągową. Niezbędne jest tu posiadanie specjalistycznego sprzętu, doświadczenia oraz umiejętności wspinaczkowych.

Taternictwo, himalaizm i alpinizm traktowane są jako szczególne formy wspinaczki górskiej. Ponadto wyróżnić można jeszcze wspinaczkę skalną, lodową, drytooling, free solo czy bigwall.

Przygotowanie fizyczne, czyli trening wspinaczkowy

Wspinaczka, podobnie jak inne aktywności w outdoorze, wymaga przygotowania kondycyjnego. Zasadniczo bardzo ważna jest wytrzymałość i odporność na długotrwały wysiłek fizyczny. Wszak często w grę wchodzić będzie nie tylko sama wspinaczka na skałkach czy większej ścianie, co samo w sobie wiąże się potężnym wysiłkiem.

Czytaj również: Jakie buty trekkingowe wybrać?

Najczęściej konieczne jest także podejście pod ścianę, a następnie zejście, co również angażuje sporo siły. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że na podejściu i zejściu trzeba jeszcze dźwigać ciężki plecak ze sprzętem.

Jaki trening wspinaczkowy zatem wybrać? Zanim przyjdzie ci łapać za chwyty wspinaczkowe czy nim porwiesz się na wspinaczkę górską, trzeba działać dwutorowo, czyli rzeźbić wytrzymałość oraz siłę. Jak to zrobić?

Trening wytrzymałościowy – w tym przypadku dobrą opcją na przygotowanie do wspinaczki górskiej czy skałkowej jest pływanie czy biegi długodystansowe, zwłaszcza w terenie górskim, gdzie trzeba walczyć ze zmieniającym się terenem i przewyższeniami

Trening siłowy – w trakcie ćwiczeń na siłowni skup się na nogach, obręczy barkowej oraz ramionach. Do tego warto dołożyć też ćwiczenia równowagi, ponieważ utrzymanie właściwego balansu ciała jest szalenie ważne podczas wspinania. Na dokładkę dochodzi też rozciąganie, gdyż sięganie niektórych punktów zaczepienia czy chwytów wspinaczkowych będzie wymagać sporej gibkości.

Jak widzisz, wspinanie może być świetnym sposobem na utrzymanie ciała w dobrej kondycji. Na koniec musisz pamiętać, że ważne jest także utrzymywanie niskiej wagi ciała.

Jak zacząć się wspinać? Sprzęt

Wspinaczka to nie tylko sport zespołowy, ale też aktywność, która wymaga zgromadzenia konkretnego sprzętu. Oto lista akcesoriów, których na początek nie może zabraknąć w twoim plecaku:

uprząż dla początkujących
buty wspinaczkowe
przyrząd asekuracyjny
lina
kask

Uprząż dla początkujących

Podstawowym sprzętem w ekwipunku wspinaczkowym jest uprząż. Dzięki niej możliwa jest asekuracja, czyli zapewnienie sobie bezpieczeństwa podczas wspinaczki.

Aby dobrać odpowiednią uprząż dla siebie, musisz znać swoje wymiary w pasie oraz udach – to bardzo ważne dla poczucia komfortu, ponieważ z uprzęży będziesz korzystać przez cały czas działania na ściance czy w skałkach.

Na początek przygody z tym rodzajem aktywności warto wybrać model z regulowanymi pętlami udowymi, ponieważ jest on bardziej uniwersalny i można go dostosować do różnych rodzajów odzieży.

Jakie buty wspinaczkowe?

Kolejna rzecz to buty wspinaczkowe. Obuwie tego typu powinno stabilizować i nieco ściskać palce nóg, przez co początkowo mogą wydawać się za małe i niekomfortowe, ale takie położenie stopy ułatwia wspinanie.

Buty wspinaczkowe najczęściej mają cienką podeszwę i gumowy otok oraz są wykonane z wytrzymałych materiałów.

Dodatkowe akcesoria

Do tego należy jeszcze dodać przyrząd asekuracyjny, który okaże się niezbędny, gdy będziesz asekurować podczas wspinaczki swojego partnera. Warto wybrać model, w którym w zestawie dołączone są karabinki zakręcane typu HMS.

Jeśli wybierasz się już w skałki, punktem obowiązkowym jest lina. Sugeruje się, aby początkujący, którzy nie mają jeszcze zbyt wielkiego doświadczenia w asekuracji, wybierali linę o średnicy około 10 mm i długości około 60 m.

W skałkach niezbędny będzie również atestowany kask, który będzie chronić głowę przed spadającymi kamieniami i bolesnymi uderzeniami. Do tego dodaj jeszcze worek na magnezję, ekspresy wspinaczkowe różnej długości oraz sznur typu rep.

Jaki strój do wspinaczki?

Wszystko zależy oczywiście od rodzaju wspinaczki i terenu, w jakim będziesz działać. Inny strój obowiązuje na ściance wspinaczkowej w hali sportowej, a jeszcze inny jest niezbędnym elementem wyposażenia wspinacza działającego w górach wysokich.

Koszulka do wspinania

Na początek przygody ze wspinaniem nie musisz jednak zaprzątać sobie głowy zaawansowanymi rozwiązaniami – jeśli dopiero ruszasz na ściankę lub kurs wspinaczkowy, przyda ci się na pewno dopasowany, ale nie krępujący ruchów t-shirt. Nie może on piąć pod pachami, aby nie ograniczać swobody pracy ramion.

Spodnie do wspinania

Natomiast profesjonalne spodnie do wspinaczki posiadają wzmocnienia na kolanach, ponieważ to one są najbardziej narażone na uderzenia i otarcia oraz dodatkowy klin w kroku.

Jak zacząć się wspinać? Ścianka i kurs skałkowy

Jeśli chcesz zacząć przygodę ze wspinaczką skałkową lub górską i ruszyć nieco wyżej, niż tradycyjne szlaki, najpierw skieruj swoje kroki na ściankę wspinaczkową.

Miejsca tego typu znajdziesz w większości dużych miast czy w centrach sportowych. Na miejscu wypożyczysz niezbędny podstawowy sprzęt, czyli buty wspinaczkowe, uprząż i linę, a instruktor przeprowadzi szkolenie wprowadzające w technikę wspinaczki oraz zasady bezpieczeństwa.

Ponadto w salach tego typu podłoże jest wyłożone materacami, więc zamortyzują one ewentualny upadek.

Polecamy: Jak zrobić dobre zdjęcia krajobrazu?

To dobre rozwiązanie, aby przekonać się, czy cała ta zabawa ze wspinaczką górska lub skałkową jest naprawdę dla ciebie – nie poniesiesz wielkich kosztów, nie licząc wykupienia jednorazowego wejścia na ściankę oraz wypożyczenia sprzętu.

Warto wiedzieć, że do wspinaczki potrzebujesz partnera, ponieważ podczas pokonywania wysokości, ktoś na dole musi cię asekurować. Dlatego na wspinanie zarezerwuj wspólne popołudnie z kimś znajomym lub partnerem.

Wspinaczkę na ściance trzeba potraktować jako wprawkę przed większymi wyzwaniami, więc zaplanuj przynajmniej kilka miesięcy takiego treningu.

Jeśli okaże się, że na ściance złapiesz wspinaczkowego bakcyla, kolejnym krokiem do nauki wspinania powinien być kurs wspinaczkowy w skałkach. Organizują go kluby górskie czy sekcje wspinaczkowe.

Kursy tego typu prowadzone są w niewysokich formacjach skalnych np. w Sokolikach w Rudawach Janowickich czy Dolinie Kobylańskiej.

Najczęściej kurs wspinaczkowy trwa przynajmniej kilka dni, w trakcie których szlifować będziesz technikę wspinania, nauczysz się, jak obchodzić się ze sprzętem wspinaczkowym i przede wszystkim poznasz zasady bezpieczeństwa.

Autor: Kamila Zalińska-Woźny