Data publikacji:

Burza w górach – jak się zachować? Co robić?

Burza w górach może zaskoczyć nawet najbardziej doświadczonych miłośników trekkingu czy wspinaczki. Brak schronienia oraz konieczność pokonania trudnej trasy może początkowo przerazić, ale nie należy panikować. Odpowiednie zachowanie w górach pozwala zmniejszyć niebezpieczeństwo do minimum i bezpiecznie zejść ze szlaku. Sprawdź, jak się zachować podczas burzy w górach.
burza w górach
Znajomość zagrożeń związanych z pogodą w górach jest bardzo ważna – aura w górach może diametralnie zmienić się w ciągu dosłownie chwili. Nie należy więc ufać w pełni prognozom pogody. Nawet bezchmurne niebo w krótkim czasie może przerodzić się w burzę. Co zrobić, gdy nad nami nagle pojawią się ciemne chmury? Jak zachować się w górach, gdy nadciąga burza? Co robić podczas burzy? W górach łatwo o błąd, dlatego wyjaśniamy, jak postępować poprawnie.

Jak przygotować się na wypadek burzy?

Piękne słońce, czyste niebo, przyjemna temperatura – takie warunki pogodowe wręcz zachęcają do wyjście na długie szlaki górskie. To bardzo podstępne, bowiem piękny poranek nie zawsze decyduje o tym, że cały dzień będzie równie udany. Warto więc sprawdzić dokładnie prognozę pogody, a także przygotować się na trudniejsze warunki.
Z tego powodu dobrym pomysłem jest zabranie lekkiej kurtki przeciwdeszczowej, na wypadek nieoczekiwanej ulewy. Nowoczesne kurtki deszczowe są bardzo lekkie i zajmują niewiele miejsca, dlatego spakowanie ich do plecaka nie będzie żadnym problemem. Najlepiej sprawdzą się oczywiście kurtki trekkingowe z membraną, pozwalające na lepsze odparowanie potu, ale w awaryjnych sytuacjach sprawdzi się nawet przeciwdeszczowa peleryna. Ochrona przed deszczem i zimnym wiatrem uchroni przed wyziębieniem, a dodatkowo poprawia morale, dzięki czemu dalsza wędrówka będzie przyjemniejsza.

Burza w górach – jak się zachować? Najważniejsze zasady

Brak schronienia w momencie, gdy dookoła trzaskają pioruny, to scenariusz, którego wolelibyśmy uniknąć. Ryzyko porażenia piorunem lub przygniecenia powalonym drzewem jest realne, dlatego burzy zdecydowanie nie wolno bagatelizować. Z drugiej strony panika i pośpiech również są złym doradcą i mogą ściągnąć na Ciebie dodatkowe niebezpieczeństwo. Jak więc zachować się podczas burzy w górach?
  • Wychodź w góry wczesnym rankiem – burze w górach pojawiają się zazwyczaj po południu, dlatego wczesne wyruszenie na szlak może uchronić Cię przed załamaniem pogody. Dodatkowo zapewniasz sobie zapas czasowy, na wypadek zgubienia szlaku lub nieoczekiwanego spadku tempa marszu.
  • Zadbaj o telefon – jeśli Twój telefon nie jest wodoodporny, schowaj go w bezpiecznym miejscu. Jeśli Twój plecak ani kurtka nie są w pełni szczelne, zaopatrz się w wodoodporne etui lub przynajmniej woreczek strunowy na telefon. Smartfon jest podstawowym narzędziem ratunkowym w górach, dlatego musi być cały czas w gotowości – zwłaszcza podczas burzy.
  • Zejdź z grani – jeśli widzisz, że zapowiada się burza, zejść ze szczytu, grani i otwartych przestrzeni. W tych miejscach ryzyko porażenia piorunem jest największe.
  • Uważaj na skały – podczas deszczu skały i kamienie mogą być bardzo śliskie, co grozi kontuzją. Z ostrożnością pokonuj potoki i przekraczaj powalone drzewa – to kolejne miejsca, gdzie łatwo się poślizgnąć. Odsuń się też od skał na odległość przynajmniej 1 m.
  • Rozprosz się w grupie – jeśli jesteś w górach ze znajomymi, zachowajcie między sobą odległość nawet kilku metrów. Jest to bardzo ważne podczas burzy, bo zmniejsza ryzyko porażenia piorunem kilku osób jednocześnie. Dzięki zachowaniu odstępu, nawet jeśli jedna osoba ucierpi, pozostałe będą w stanie udzielić jej pomocy.
  • Nie dotykaj łańcuchów, poręczy, drabin ani żadnych innych metalowych przedmiotów – to szczególnie ważne na via ferratach oraz na odcinkach z asekuracją. W trakcie burzy nie należy dotykać tych elementów, bowiem to właśnie nimi może przejść wyładowanie elektryczne pioruna.
  • Nie chowaj się pod drzewem, zwłaszcza pojedynczym – to zasada, którą powtarza się dzieciom od najmłodszych lat. Rozłożyste drzewo wydaje się dogodnym schronieniem przed deszczem czy gradem, ale to podstępna pułapka. Wysokie drzewa nie dość, że przyciągają pioruny, to na dodatek same w sobie mogą być niebezpieczne. Silny wiatr może wszak takie drzewo powalić lub odłamać ciężki konar.
  • Uważaj na powodzie błyskawiczne – jeśli Twoja trasa marszu biegnie w żlebie lub w pobliżu niewielkiego strumyka, staraj się ocenić, czy masz ewentualne drogi ucieczki. Mały ciek wodny jest w stanie bardzo szybko przerodzić się w rzeki o wartkim nurcie.
  • Przyjmuj skuloną pozycję – w momencie gdy burza jest już bardzo blisko, a wyładowania elektryczne trzaskają tuż obok Ciebie, przyjmuj skuloną pozycję. Zmniejszenie własnej wysokości minimalizuje ryzyko porażenia, podobnie jak zatrzymanie się w miejscu. Postaraj się też odizolować od mokrego podłoża i kałuż, które mogłyby przewodzić prąd. Jeśli musisz kontynuować marsz, wykonuj niewielkie kroki (najlepiej tip-topy), aby zminimalizować napięcie krokowe.
  • Zjawiska pogodowe w górach są szczególnie niebezpieczne, dlatego nie warto iść, nomen omen, na żywioł. Jeśli alerty pogodowe zapowiadają, że czeka Cię burza, lepiej przełożyć górką trasę na kiedy indziej. Szczegółowe informacje meteorologiczne znajdziesz też na stronach IMGW, ESTOFEX oraz w wielu aplikacjach na smartfony, np. Monitor Burz, Blitzortung, Windy czy Antistorm. Warto nauczyć się rozpoznawać chmury kłębiaste cumulus i cumulonimbus, które sprzyjają procesom tworzenia burzy.
    Na wszelki wypadek zaplanuj też trasy alternatywne, którymi skrócisz drogi na wypadek załamania pogody. Sprawdź też, czy na trasie znajdują się miejsca, w których możesz bezpiecznie przeczekać burzę, grad lub innego rodzaju zagrożenie. Mogą to być schroniska górskie, chaty pasterskie lub nawet solidne wiaty.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Szymon Sonik