Wędkarstwo, czyli poradnik wędkarski i wszystko, co musisz wiedzieć o wędkarstwie
Wędkarstwo to sport, hobby i rekreacja w jednym. Wedkarstwo to fantastyczna i co ważne, aktywna forma spędzania czasu na świeżym powietrzu, w bezpośrednim kontakcie z naturą. Wbrew pozorom, wędkowanie to ciągła walka wędkarza z rybą, polegająca na jej przechytrzeniu i znalezieniu sposobu na złowienie. To ciągła obserwacja łowiska połączona z doborem odpowiedniego sprzętu, przynęty lub zanęty, które w efekcie końcowym przyniosą sukces w postaci złowionej ryby.
Wędkarstwo
Wbrew stereotypowemu wyobrażeniu, istnieje kilka rodzajów wędkarstwa: wędkarstwo gruntowe, wędkarstwo spławikowe, wędkarstwo spinningowe, wędkarstwo muchowe, wędkarstwo podlodowe, wędkarstwo morskie i trolling. Podział ten jest zależny od metody łowienia ryb, ale pociąga za sobą większe lub mniejsze różnice w sprzęcie wędkarskim.Wędkarstwo gruntowo-spławikowe
Wędkarstwo gruntowe i spławikowe to mało aktywne metody łowienia. Wędkarz zajmuje stałe stanowisko na brzegu lub w łodzi stojącej w wybranej części akwenu, zarzuca przynętę i oczekuje na „branie". Wędziska gruntowe i spławikowe mogą mieć nawet 6 m długości i budowę segmentową lub teleskopową. Na wędzisko segmentowe składa się kilka osobnych elementów z zamocowanymi na stałe przelotkami. Wędzisko teleskopowe to zespół połączonych ze sobą, przesuwnych elementów z ruchomymi przelotkami, które przy składaniu wsuwają się jeden w drugi. W skład zestawu gruntowo-spławikowego wchodzi kołowrotek ze stałą szpulą, żyłka lub plecionka i przypon z haczykiem. Istotna różnica polega na sposobie sygnalizacji brania. W wędkarstwie spławikowym na żyłce lub plecionce umieszcza się stały lub przelotowy spławik. Spławik, czyli sygnalizator brań, jest wykonany z drewna lub tworzywa sztucznego. Przyjmuje rozmaite kształty – od kropel, gruszek po kształty podłużne i okrągłe. Mierzy od kilku do kilkudziesięciu centymetrów. Pełni dwie ważne funkcje. Po pierwsze, umożliwia podanie przynęty w łowisku na na wybranej głębokości, a po drugie, to dzięki niemu widać, kiedy ryba bierze. O podchwyceniu przynęty świadczy ruch spławika na powierzchni wody. Przynęta może leżeć na dnie lub znajdować się pomiędzy dnem a powierzchnią wody. W wędkarstwie gruntowym przynęta jest umieszczona na dnie lub tuż przy dnie, a „branie" jest sygnalizowane przez dzwonek lub inny wskaźnik umieszczony na żyłce lub plecionce pomiędzy przelotkami. Coraz częściej używane są elektroniczne sygnalizatory brań sygnalizujące branie migotaniem diody lub dźwiękiem. Do umieszczenia przynęty na dnie wykorzystuje się ciężarki zamocowane na żyłce na stałe lub przelotowo.Jak przygotować zanętę?
Zanęta to aromatyczny pokarm rzucany do łowiska w celu przywabienia ryb. W sklepach zoologicznych i wędkarskich dostępne są gotowe mieszanki do przygotowania. Możesz dostać zanęty uniwersalne, ale także te, które mają zachęcić konkretny gatunek ryb do podpłynięcia do łowiska, np. zanęta dla karasia jest bogata w węglowodany, zawiera dużo ziaren, które ten gatunek ryb szczególnie lubi.
Mieszanka zawiera dużo komponentów, które chłoną wodę. Po dodaniu wody należy odczekać około 10-15 i dopiero wtedy ocenić konsystencję. Zanęta nie powinna być zbyt mokra, ponieważ wówczas nie będzie się odpowiednio formować.
Jak łowić ryby na zanętę? Zanętę możesz rzucić z brzegu do łowiska lub wykorzystać łódkę zanętową, dzięki której możesz precyzyjnie umieścić zanętę w wybranym miejscu. Łódki są zdalnie sterowane, mają zaczep zwalniający przegrodę, więc możesz ją z łatwością obsługiwać z brzegu.
W wędkarstwie gruntowo-spławikowym wyróżnia się jeszcze wędkarstwo karpiowe i wędkarstwo sumowe, głównie ze względu na parametry sprzętu, który musi być bardziej wytrzymały i dostosowany do łowienia większych ryb.W bardzo popularnej ostatnio metodzie gruntowej Method Feeder wskaźnikiem jest specjalna, bardzo giętka szczytówka mocowana dodatkowo na szczytówce wędziska, która wygięciem sygnalizuje zarówno samo branie, jak i jego kierunek, ułatwiając tym samym skuteczne zacięcie ryby. Cechą charakterystyczną dla tej metody jest umieszczony przed przynętą koszyczek zanętowy.
Jak łowić ryby na wędki karpiowe?
Tzw. karpiówki wykonane są najczęściej z włókna węglowego. Charakteryzują się specyficznym układem przelotek i dzielonym uchwytem, który ułatwia pracę z wędką podczas zarzucania. Można je spotkać najczęściej w trzech długościach:
- 10’ (3 m) – sprawdzają się do wędkowania z łodzi
- 12’ (3,6 m) – uniwersalne
- 13’ (3,9 m) – przeznaczone do długich rzutów z brzegu
Wędki karpiowe mają także różną elastyczność, czyli krzywą ugięcia, informującą o maksymalnym obciążeniu, które można użyć, aby ugięcie szczytówki wędziska utworzyło kąt prosty z dolnikiem wędki. Wędziska karpiowe charakteryzują się krzywą ugięcia od 2,5 do 3,5 lb.
- 2,5 lb – przeznaczone do łowienia na krótkich dystansach (do 70 metrów)
- 2,5-3 lb – przeznaczone do łowienia na dłuższych dystansach (do 100 metrów)
- 3-3,5 lb - przeznaczone do łowienia na dalekich dystansach (powyżej 100 metrów)
Najbardziej popularne wędki karpiowe to te o długości 12’ (3,6 m) i o krzywej ugięcia 3,0 Ib. Są dość ciężkie, dlatego jeśli chcesz się zrelaksować i odpocząć, weź ze sobą solidną podpórkę. Znani producenci karpiówek to np. Caperlan, Mikado, Dragon, Jaxon, Robinson oraz Konger.
Wędkarstwo spinningowe
Wędkarstwo spinningowe jest metodą wędkowania wymagającą dużej aktywności, a sprzęt wędkarski znacznie różni się od sprzętu stosowanego przy innych metodach. Spinning posiada krótkie wędzisko, łożyskowany kołowrotek ze stałą szpulą z żyłką lub plecionką, przypony i przynęty. W metodzie spinningowej wolno używać wyłącznie sztucznej przynęty. Łowić można z brzegu lub ze stojącej łodzi. Wędkarz stale zmienia swoje położenie w poszukiwaniu miejsc, w których spodziewa się znaleźć drapieżnika. Przynętę wyrzuca się na znaczne odległości, a następnie, używając różnych technik, holuje do siebie. Przynęta swoim wyglądem i ruchem naśladuje zachowanie ryb lub innych zwierząt. Ponieważ łowienie na spinning opiera się na ciągłym wyrzucaniu i holowaniu przynęty, sprzęt musi być bardzo wytrzymały, precyzyjny i niezawodny w działaniu, łatwy w regulacji, a także odporny na rdzę. W wędkarstwie spinningowym liczy się szybkość, pewność i celność rzutów oraz umiejętność odpowiedniego prowadzenia przynęty.Zależnie od ciężaru używanej przynęty, spinningi dzielą się na: spinningi ciężkie (30-70 g), spinningi średnie (10-30 g), spinningi lekkie (3-10 g) i spinningi ultralekkie (0,5-3 g).
Wędkarstwo muchowe
Wędkarstwo muchowe to metoda bardzo aktywnego połowu. Najczęściej wędkuje się stojąc w rzece, ale można też łowić z brzegu. Wędka muchowa diametralnie różni się od pozostałych rodzajów wędek. Lekki kołowrotek jest zamocowany na końcu wędziska, za uchwytem. Rolę żyłki pełni sznur muchowy, stanowiący obciążenie przynęty zwanej sztuczną muchą. Łowienie na muchę to najbardziej wymagająca pod względem technicznym metoda wędkowania. Wynika to głównie ze szczególnej roli, jaką sznur muchowy pełni w procesie łowienia. Technika łowienia polega na ciągłym wyrzucaniu przynęty i umiejętnym jej podrywaniu z wody.Wędkarstwo podlodowe
Wędkarstwo podlodowe to metoda połowu na zamarzniętych akwenach. Wymaga też dodatkowego sprzętu do wiercenia przerębli w lodzie. Wędka podlodowa ma zredukowane, bardzo krótkie wędzisko, mały kołowrotek lub tzw. zwijadełko, żyłkę i sztuczną przynętę, tzw. mormyszkę.Wędkarstwo morskie
Wędkarstwo morskie nie jest zbyt popularne w Polsce. Być może za sprawą dość ubogiej fauny Bałtyku. Najczęściej miłośnicy tej metody połowu wędkują w Norwegii. Jako wędki do połowu w morzu mogą być używane ciężkie spinningi, wędki gruntowe i spławikowe.Trolling
Trolling to coraz popularniejsza, jednak nie wszędzie dozwolona, metoda wędkowania, która w zasadzie stanowi inną wersję wędkarstwa spinningowego, a do łowienia używa się tego samego sprzętu. W odróżnieniu od wędkarstwa spiningowego, gdzie wolno łowić z brzegu lub stojącej łodzi, w trollingu łowi się wyłącznie z płynącej łodzi. Przynęta, która w wędkarstwie spinningowy musi być sztuczna, w trollingu może być też naturalna, a do jej holowania wykorzystuje się prędkość łodzi, zaś kołowrotek służy wyłącznie do przyholowania złowionej zdobyczy.Jak łowić ryby – rodzaje wędek
Podstawowym wyposażeniem wędkarza jest wędka. Jaki rodzaj wędki wybrać?
Wędki teleskopowe
Rozkłada się je bardzo szybko, wysuwając coraz cieńsze elementy, które są schowane jeden w drugi. Tak samo szybko się je składa. Wędki teleskopowe zajmują mało miejsca po złożeniu, nawet te najdłuższe.
Wędki segmentowe
Składa się je z dwóch, trzech lub czterech części. Zajmują nieco więcej miejsca niż wędziska teleskopowe, ale wciąż są kompaktowe, w przeciwieństwie do wędek jednoczęściowych.
Wędki jednoczęściowe
Dwumetrowe wędzisko (lub dłuższe) nie powinno sprawiać problemów, jeśli dojeżdżasz nad łowisko samochodem. Dojazd transportem publicznym z wędką, której nie da się złożyć, może być problematyczny. Wędzisko jednoczęściowe jest zazwyczaj bardziej wytrzymałe od tych teleskopowych lub segmentowych, których słabym punktem są łączenia poszczególnych elementów. Sprawdzą się np. podczas połowów z kutra na wodach morskich.
Łowienie w Bałtyku
Jak łowić ryby w Bałtyku? Jeśli zamierzasz łowić ryby na plaży kilka razy w ciągu roku (podczas urlopu nad polskim morzem), nie musisz kupować wędki morskiej. Wędzisko spinningowe lub wędka na grunt powinny sobie poradzić z falami.
Łowić może każdy, kto posiada kartę wędkarza. Osoby zwolnione z obowiązku jej posiadania to cudzoziemcy, którzy czasowo przebywają w Polsce, oraz osoby poniżej 14. roku życia. Niepełnoletni mają obowiązek łowić pod okiem osoby dorosłej, która posiada kartę.Karta wędkarska – wszystko, co trzeba wiedzieć
Aby stać się właścicielem karty wędkarskiej, należy zgłosić wniosek o jej wydanie w starostwie powiatowym. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o zdaniu egzaminu ze znajomości ochrony i połowu ryb, dwa zdjęcia oraz dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty.
Egzamin wędkarski
Termin egzaminu ustalany jest indywidualnie w siedzibach Koła Polskiego Związku Wędkarskiego. Zagadnienia, które musisz przyswoić, dotyczą gatunków ryb, ich fizjologii, postępowania ze złowionymi rybami, ochrony środowiska, regulaminu amatorskiego łowienia ryb, sprzętu wędkarskiego oraz przepisów prawa. Szczegóły możesz znaleźć w Ustawie o rybactwie śródlądowym. Pytania wraz z odpowiedziami znajdziesz także na stronie internetowej Polskiego Związku Wędkarskiego. Opłata za egzamin wynosi około 30 zł.
Mam kartę wędkarską – czy już mogę łowić?
Niestety nie. Sama karta nie wystarczy. Konieczne jest uiszczenie składki rocznej za zagospodarowanie i ochronę wód oraz okresowej składki za wędkowanie.
Abonament
Żeby móc łowić zgodnie z przepisami, należy wykupić abonament. Możesz go kupić na cały rok lub jedynie na okres kilku miesięcy. Dostępne są abonamenty na jeden zbiornik, kilka lub na wszystkie zbiorniki na terenie danego powiatu. Szczegóły dotyczące wariantów abonamentów i cennika sprawdź w najbliższym Kole Wędkarskim.
Dziki połów – jakie są konsekwencje?
Wędkarstwo to popularne hobby, ale nie można zostać wędkarzem z dnia na dzień. Konieczne jest zdanie egzaminu, uzyskanie karty wędkarskiej i uiszczenie wszystkich opłat, by móc legalnie łowić. Dziki połów, czyli połów bez karty lub bez opłaconych składek, może zakończyć się mandatem od 200 do 500 zł.
