Skeleton - co to jest skeleton?

Saneczkarstwo jest jednym z najbardziej niebezpiecznych i widowiskowych sportów zimowych. Tradycyjnie dzielimy je na trzy podstawowe dyscypliny, za najstarszą z nich uznaje się tzw. skeleton. Z artykułu dowiesz się, na czym on polega i czym różni się od innych wariantów lodowych zjazdów na sankach.

Zobacz także, jakie są tory saneczkowe w Polsce.

Saneczkarstwo sportowe ma oczywiście niewiele wspólnego ze zwykłymi sankami, które służą dzieciom np. do zimowej zabawy w parku. Sport ten dzielimy na trzy dyscypliny – saneczkarstwo tradycyjne, bobsleje i skeleton. Wszystkie z nich wymagają wykorzystania profesjonalnego sprzętu, którego ceny, zwłaszcza w przypadku bobslejów, zbliżone są do kosztów przeciętnego samochodu. Co więcej, do ich uprawiania potrzebne są również dedykowane lodowe tory, na których budowę i utrzymanie pozwolić może sobie niewiele krajów świata. Zjazdy saneczkarskie są jednak niezwykle widowiskowe, a sportowcy rozpędzają się na wąskich trasach do prędkości powyżej 100 kilometrów na godzinę. Szybkości te niosą ze sobą jednak ogromne zagrożenie wypadkami i kontuzjami. 

Co to jest skeleton?

Na sankach skeletonowych zjeżdża się na brzuchu, głową do przodu uniesioną na wysokość około 5 cm od powierzchni lodu. Sportowcy obowiązkowo zakładają specjalny kask z przezroczystą przesłoną oraz standardowe kombinezony saneczkarskie. 

Sanki do skeletonu produkuje się ze stali, ważą od 30 do 50 kilogramów i są pozbawione systemów sterujących. Na pierwszy rzut oka przypominają one proste nosze z płozami. Aby nie wypaść z pojazdu, zawodnik musi mocno trzymać się dwóch rączek znajdujących się tuż po jego bokach. Korygowanie kierunku jazdy dokonuje się poprzez zmianę pozycji i punktu ciężkości ciała.

Zawody skeletonowe rozgrywane są na torach bobslejowo-saneczkowych, gdzie zawodnicy mogą osiągać prędkości do maksymalnie 120 km/h. Skeletoniści oceniani są pod względem szybkości przejazdu, a także czystego zjazdu.

Skeleton a saneczkarstwo – podstawowe różnice

W przeciwieństwie do skeletonu, saneczkarze klasyczni zjeżdżają nogami do przodu. Dzięki mniejszemu oporowi powietrza i lepsze pozycji aerodynamicznej osiągają większe szybkości na torze (aktualny rekord to 154 km/h). W zachowaniu kontroli pomaga im również system sterowania sanek oparty na lince zmieniającej pozycję płóz. Sanki są tutaj lżejsze od modeli skeletonowych. Warto też zaznaczyć, że o ile skeleton to dyscyplina wyłącznie dla jednej osoby, saneczkarze zjeżdżają również w parach.

Historia skeletonu

Bazą, na której powstał skeleton, była cresta - popularna szwajcarska konkurencja polegająca na zjeździe na brzuchu na sankach z małych wzniesień lub w specjalnych torach. Przez bardzo długi czas dyscyplina była znana głównie w swojej ojczyźnie. W XX wieku pojawiła się ona w programie olimpijskim jedynie dwa razy, w 1928 oraz 1948 roku, kiedy organizatorem imprezy było szwajcarskie St. Moritz. Na stałe na olimpiadach skeleton jest obecny dopiero od 2002 roku.

Polska historia skeletonu sięga przełomu lat 50. i 60., a miejscem, gdzie ten sport zimowy cieszył się największym zainteresowaniem, był Karpacz. Jednak brak odpowiednich torów i związane z tym liczne wypadki sprawiły, że sport odszedł w Polsce w zapomnienie. Niewielki powrót nastąpił w 2006 roku, kiedy to Monika Wołowiec jako pierwsza polska skeletonistka wystartowała na Igrzyskach Olimpijskich w Turynie, gdzie zajęła ostatnie, piętnaste miejsce.

Autor: Michał Kułakowski